“Con virus” – cụm từ nghe quen thuộc như thể đang nói về một sinh vật bé nhỏ, tinh nghịch. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi: Liệu virus có thực sự là một sinh vật sống hay không? Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại làm đau đầu không ít nhà khoa học đấy! Hãy cùng Lalagi.edu.vn đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi “Hình Thức Sống Của Virus Là Gì” nhé!
Ý nghĩa của câu hỏi: “Hình thức sống của virus là gì?”
Câu hỏi tưởng chừng đơn giản này lại ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa, từ khoa học cho đến văn hóa dân gian.
Góc nhìn khoa học
Trong sinh học, việc xác định một vật thể có phải là sinh vật sống hay không dựa trên những tiêu chí nhất định như khả năng tự sinh sản, trao đổi chất, thích nghi với môi trường,… Virus, với cấu trúc đơn giản chỉ gồm vật liệu di truyền (DNA hoặc RNA) được bao bọc bởi lớp vỏ protein, lại không đáp ứng đủ các tiêu chí này. Chúng như những “kẻ du mục” trong thế giới vi mô, phụ thuộc hoàn toàn vào tế bào chủ để tồn tại và nhân lên.
Góc nhìn văn hóa dân gian
Người Việt ta từ xưa đã có niềm tin về thế giới siêu nhiên, nơi tồn tại những sinh linh vô hình, có khả năng gây bệnh tật. Virus, với khả năng lây lan nhanh chóng và gây ra những căn bệnh nguy hiểm, vô hình chung trở thành hiện thân của những thế lực bí ẩn đó.
Virus gây bệnh COVID-19
Virus – “Kẻ nằm vùng” giữa ranh giới sống và không sống
Vậy, virus là sinh vật sống hay không sống? Câu trả lời, tiếc thay, không đơn giản là “có” hoặc “không”.
- Luận điểm 1: Virus KHÔNG phải là sinh vật sống. Giáo sư Nguyễn Văn A (giả định), chuyên gia đầu ngành về virus học tại Việt Nam, cho biết: “Virus không có khả năng tự sinh sản, trao đổi chất hay tự điều hòa nội môi – những đặc điểm cơ bản của một sinh vật sống.” Chúng giống như những “đoạn mã” di truyền “ngủ đông”, chỉ “thức tỉnh” khi xâm nhập được vào tế bào chủ.
- Luận điểm 2: Virus CÓ những đặc điểm của sự sống. Mặt khác, virus lại có khả năng tiến hóa và thích nghi với môi trường. Ví dụ, virus cúm thường xuyên biến đổi để “né tránh” hệ miễn dịch của con người. Điều này khiến việc tạo ra vắc-xin phòng cúm trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.
Chính sự “lưỡng lự” giữa ranh giới sống và không sống này khiến virus trở thành đối tượng nghiên cứu hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của đông đảo giới khoa học.
Sống chung với “láng giềng” virus
Dù là “sinh vật” hay không, virus vẫn là mối đe dọa thường trực đối với sức khỏe con người. Vậy nên, việc trang bị kiến thức về virus, cách phòng tránh lây nhiễm là vô cùng cần thiết:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc các bề mặt công cộng.
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi.
- Tiêm phòng đầy đủ theo khuyến cáo của bác sĩ.
- Ăn chín uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập luyện thể thao đều đặn.
Các biện pháp phòng chống dịch bệnh
Bạn muốn tìm hiểu thêm về thế giới vi sinh vật kỳ thú?
Lalagi.edu.vn còn rất nhiều bài viết hấp dẫn về thế giới tự nhiên đang chờ bạn khám phá:
Hãy để lại bình luận và chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích nhé!
