Ở một làng quê yên bình, ông Bảy nổi tiếng là người am hiểu về điện, đồ điện tử. Ai trong xóm gặp vấn đề gì về kỹ thuật cũng đều tìm đến ông. Thế nhưng, một ngày nọ, chính ông Bảy lại phải “bó tay” trước chiếc ti vi “ma ám” của mình. Cứ mỗi lần bật máy bơm nước là hình ảnh trên ti vi lại nhòe nhoẹt, nhiễu sóng, tiếng kêu rè rè như ai đó đang cố tình “phá rối”. Không hiểu chuyện gì đang xảy ra, ông Bảy bèn gọi điện cho cậu cháu kỹ sư điện ở thành phố. Sau khi nghe ông Bảy miêu tả, cậu cháu liền phì cười, “Ôi trời, bác lại bị sóng hài “ghẹo” rồi!”. Vậy, Sóng Hài Là Gì mà lại có thể gây ra những hiện tượng kỳ lạ như vậy?
Ý nghĩa của “sóng hài”
Sóng hài trong kỹ thuật điện
Trong kỹ thuật điện, sóng hài (harmonics) là các tần số bội số nguyên lần của tần số cơ bản (thường là 50Hz hoặc 60Hz). Hãy tưởng tượng dòng điện như một dòng sông êm ả, sóng hài chính là những con sóng nhỏ gợn lên trên bề mặt dòng sông đó.
Sóng điện
Sóng hài – Kẻ gây nhiễu vô hình
Tuy nhỏ bé nhưng sóng hài lại là một “kẻ phá bĩnh” có tiếng. Sự hiện diện của sóng hài trong hệ thống điện có thể gây ra nhiều vấn đề như:
- Giảm hiệu suất hoạt động của thiết bị: Giống như việc con thuyền khó di chuyển êm ái trên dòng sông đầy sóng gợn, sóng hài khiến các thiết bị điện hoạt động kém hiệu quả, nhanh nóng và dễ bị hư hỏng.
- Nhiễu sóng điện từ: Sóng hài có thể gây nhiễu cho các thiết bị điện tử nhạy cảm như ti vi, radio, máy tính,… khiến chúng hoạt động không ổn định.
- Tăng hao phí điện năng: Sóng hài làm tăng dòng điện trong hệ thống, dẫn đến hao phí điện năng không đáng có.
Nguyên nhân gây ra sóng hài
Vậy đâu là nguyên nhân tạo ra “kẻ phá bĩnh” sóng hài? Đó chính là do các thiết bị điện phi tuyến tính, ví dụ như:
- Thiết bị điện tử công suất: Máy tính, ti vi, bộ sạc,…
- Thiết bị chiếu sáng: Đèn huỳnh quang, đèn LED,…
- Thiết bị công nghiệp: Máy hàn, lò nung cảm ứng,…
Sóng hài trong đời sống
Sóng hài và những câu chuyện tâm linh
Người xưa quan niệm, những hiện tượng kỳ lạ như đèn chập chờn, đồ điện tự động bật tắt là do “ma quỷ” quấy phá. Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học, chúng ta biết rằng đó có thể là do ảnh hưởng của sóng hài trong hệ thống điện.
Đèn chập chờn
Cách hạn chế tác hại của sóng hài
Để “trị” sóng hài, chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Sử dụng thiết bị điện chất lượng cao: Chọn mua thiết bị điện có chứng chỉ chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn về sóng hài.
- Lắp đặt bộ lọc sóng hài: Giúp loại bỏ sóng hài khỏi hệ thống điện, bảo vệ thiết bị và nâng cao hiệu suất hoạt động.
- Phân bố tải hợp lý: Tránh tập trung quá nhiều thiết bị điện phi tuyến tính vào một pha điện.
Kết luận
Sóng hài là một vấn đề kỹ thuật phổ biến, có thể gây ra nhiều phiền toái trong đời sống. Hiểu rõ sóng hài là gì, nguyên nhân và cách hạn chế tác hại của nó sẽ giúp chúng ta sử dụng điện năng một cách an toàn, hiệu quả và tránh được những “trục trặc” không đáng có.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về các hiện tượng kỳ lạ khác trong cuộc sống? Hãy ghé thăm bài viết về hình thức sống của virus là gì trên Lalagi.edu.vn nhé!
Hãy để lại bình luận và chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích nhé!
