Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao vết thương của mình lại tự cầm máu sau một thời gian, trong khi có những người lại phải rất lâu mới cầm được máu? Đó là nhờ cơ chế đông máu kỳ diệu của cơ thể. Thế nhưng, có những người, cơ chế này lại không hoạt động như bình thường, khiến họ dễ chảy máu kéo dài và khó cầm. Đó chính là những người mắc bệnh Hemophilia – một căn bệnh di truyền hiếm gặp khiến máu khó đông. Vậy cụ thể Hemophilia Là Gì? Hãy cùng lalagi.edu.vn tìm hiểu về căn bệnh “khó đông máu” này nhé!
Hemophilia là gì? Bệnh “khó đông máu” nguy hiểm như thế nào?
Hemophilia – Khi dòng máu không chịu “ngoan ngoãn”
Hiểu một cách đơn giản, Hemophilia là một rối loạn chảy máu di truyền, khiến máu của người bệnh khó đông lại, dẫn đến chảy máu kéo dài hơn bình thường. Bình thường, khi chúng ta bị thương, cơ thể sẽ tự động kích hoạt quá trình đông máu để ngăn chặn chảy máu. Quá trình này cần đến sự tham gia của nhiều yếu tố đông máu khác nhau. Tuy nhiên, ở người mắc bệnh Hemophilia, cơ thể thiếu hụt hoặc có một số yếu tố đông máu hoạt động kém hiệu quả. Điều này khiến máu khó đông lại, dẫn đến chảy máu kéo dài, thậm chí là tự phát, rất nguy hiểm, đặc biệt là khi bị chấn thương.
Mức độ nguy hiểm của Hemophilia
Tùy thuộc vào mức độ thiếu hụt yếu tố đông máu, Hemophilia được chia thành nhiều mức độ nhẹ, trung bình hoặc nặng. Ở những trường hợp nặng, người bệnh có thể bị xuất huyết trong khớp hoặc cơ mà không rõ nguyên nhân, gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động. Thậm chí, xuất huyết trong não, tuy hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong.
chay-mau-keo-dai|Chảy máu kéo dài|A photo of a bleeding wound that is taking a long time to clot.
Hemophilia – “Căn bệnh hoàng gia” di truyền qua nhiều thế hệ
Nguồn gốc của cái tên “bệnh hoàng gia”
Hemophilia còn được gọi là “bệnh hoàng gia”. Sở dĩ có cái tên này là do căn bệnh này đã từng xuất hiện trong hoàng tộc ở Anh và một số quốc gia châu Âu khác vào thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Nữ hoàng Victoria của Anh là người mang gen bệnh và đã truyền lại cho con cháu của mình.
Gen di truyền – “sợi dây vô hình” liên kết nhiều thế hệ
Vậy Hemophilia lây truyền qua đường nào? Câu trả lời chính là di truyền. Gen gây bệnh Hemophilia nằm trên nhiễm sắc thể X. Con gái nhận một nhiễm sắc thể X từ mẹ và một từ bố, trong khi con trai nhận nhiễm sắc thể X từ mẹ và nhiễm sắc thể Y từ bố. Vì vậy, nếu người mẹ mang gen bệnh, con trai sẽ có 50% khả năng mắc bệnh và con gái sẽ có 50% khả năng mang gen bệnh.
nhiem-sac-the-x|Nhiễm sắc thể X|A photo of a X chromosome with the gene for Hemophilia highlighted.
Sống chung với Hemophilia – Hành trình đầy thử thách nhưng không kém phần lạc quan
Những dấu hiệu nhận biết Hemophilia
Nhận biết sớm những dấu hiệu của bệnh Hemophilia là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:
- Chảy máu cam kéo dài: Máu mũi chảy lâu hơn 10 phút và khó cầm.
- Bầm tím dễ dàng: Xuất hiện các vết bầm tím lớn trên da sau va chạm nhẹ.
- Chảy máu sau phẫu thuật: Chảy máu nhiều và kéo dài sau khi nhổ răng, phẫu thuật,…
- Đau và sưng khớp: Xuất huyết trong khớp gây đau, sưng, khó cử động.
Điều trị và phòng ngừa Hemophilia: Nỗ lực vì một cuộc sống khỏe mạnh hơn
Mặc dù hiện nay chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn Hemophilia, nhưng với những tiến bộ của y học, người bệnh hoàn toàn có thể sống một cuộc sống khỏe mạnh và chất lượng. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào việc bắc cầu yếu tố đông máu mà cơ thể thiếu hụt. Bên cạnh đó, việc phòng ngừa cũng đóng vai trò hết sức quan trọng, bao gồm:
- Khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm bệnh và có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Tránh các hoạt động mạnh: Hạn chế tối đa nguy cơ gây chấn thương, chảy máu.
- Tư vấn di truyền: Giúp các cặp vợ chồng có người thân mắc bệnh Hemophilia hiểu rõ hơn về nguy cơ di truyền và có lựa chọn sinh con phù hợp.
GS.BS. Nguyễn Thị Lan Anh – Giám đốc Bệnh viện Huyết học Truyền máu Trung ương, chia sẻ: ” “Việc trang bị đầy đủ kiến thức về Hemophilia là vô cùng cần thiết, giúp người bệnh và gia đình chủ động trong việc phòng ngừa, điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống”.
Hãy nhớ rằng, Hemophilia không phải là dấu chấm hết. Với sự hiểu biết đúng đắn và thái độ sống tích cực, người bệnh hoàn toàn có thể sống một cuộc sống đầy đủ và ý nghĩa.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về các bệnh di truyền khác? Hãy tham khảo các bài viết khác tại lalagi.edu.vn để có thêm thông tin bổ ích!
mau-dong|Máu đông|A photo of a blood clot forming.
