“Nói có là có, nói không là không”, ông bà ta dạy cấm có sai bao giờ. Trong thế giới lập trình cũng vậy, đôi khi ta cần những “lời khẳng định” chắc nịch để đảm bảo chương trình chạy đúng như ý muốn. Và đó là lúc “assert” – một công cụ nhỏ mà có võ – xuất hiện. Vậy chính xác thì Assert Là Gì? Hãy cùng Lalagi.edu.vn khám phá bí mật đằng sau “lời khẳng định” đầy uy lực này nhé!
Ý nghĩa của Assert trong lập trình
Assert: Lời khẳng định “đanh thép”
Trong tiếng Anh, “assert” có nghĩa là khẳng định, xác nhận một cách dứt khoát. Và khi bước chân vào thế giới lập trình, “assert” cũng mang trong mình sứ mệnh tương tự.
Hãy tưởng tượng bạn đang viết một chương trình tính toán tiền lương cho nhân viên. Lương thì không thể âm được, đúng không nào? Lúc này, bạn có thể dùng “assert” như một “lời thề” với chương trình: “Này, nếu kết quả tính toán ra số âm thì phải báo cho tôi biết ngay, bằng không tôi sẽ…”.
Nói cách khác, “assert” giúp bạn kiểm tra xem một điều kiện nào đó có đúng hay không. Nếu đúng, chương trình sẽ tiếp tục chạy ngon lành. Còn nếu sai, “assert” sẽ “nổi đóa” và cho chương trình “đắp chiếu” ngay lập tức!
Khi nào nên dùng “Assert”?
Tục ngữ có câu “cẩn tắc vô áy náy”. Trong lập trình, sử dụng “assert” cũng là một cách để “cẩn tắc” đấy. Bạn có thể dùng nó để:
- Kiểm tra điều kiện tiên quyết: Ví dụ, trước khi thực hiện một phép chia, bạn cần đảm bảo số chia phải khác 0.
- Xác minh kết quả mong muốn: Sau khi thực hiện một hàm, bạn có thể dùng “assert” để kiểm tra xem kết quả trả về có đúng như kỳ vọng hay không.
- Phát hiện lỗi logic trong chương trình: Đôi khi, lỗi không nằm ở cú pháp mà nằm ở chính logic suy luận của bạn. “Assert” có thể giúp bạn “bắt lỗi” những trường hợp như thế này.
Assert hoạt động như thế nào?
Để hiểu rõ hơn về cách hoạt động của “assert”, chúng ta hãy xem xét một ví dụ đơn giản trong Python:
python
def tinh_diem_trung_binh(danh_sach_diem):
assert len(danh_sach_diem) > 0, “Danh sách điểm không được rỗng”
tong_diem = sum(danh_sach_diem)
return tong_diem / len(danh_sach_diem)
Trong đoạn mã trên, chúng ta định nghĩa một hàm tinh_diem_trung_binh dùng để tính điểm trung bình của một danh sách.
Câu lệnh assert len(danh_sach_diem) > 0, “Danh sách điểm không được rỗng” có nghĩa là: “Hãy đảm bảo rằng độ dài của danh sách điểm lớn hơn 0, nếu không hãy in ra thông báo lỗi ‘Danh sách điểm không được rỗng'”.
Nhờ có “assert”, chúng ta có thể phát hiện sớm trường hợp danh sách điểm bị rỗng, từ đó tránh được lỗi “chia cho 0” đáng sợ.
Assert trong lập trình