“Thôi chết, cái váy này mặc lên béo quá!” – Bạn thốt lên khi thấy đứa bạn thân diện chiếc váy mới mua. Biết là thật lòng, nhưng bạn vẫn kịp “cua” nhẹ: “Không có đâu, trông thon gọn mà!” – Một lời nói dối “nhẹ như lông hồng” nhằm bảo vệ cảm xúc của bạn mình. Đó chính là white lie – Lời nói dối trắng. Nhưng liệu white lie luôn vô hại như vẻ ngoài của nó?
Lời nói dối “màu trắng”: Khi nào thì cần đến chúng?
White lie: “Liều thuốc giảm đau” trong giao tiếp
Trong xã hội đầy rẫy những góc cạnh, đôi khi white lie lại trở thành “chất bôi trơn” giúp các mối quan hệ trở nên êm ả. Giống như câu chuyện của bạn và cô bạn thân, một lời khen “có cánh” dù không hoàn toàn đúng sự thật, lại là cách thể hiện sự tinh tế và khéo léo trong giao tiếp.
Theo Tiến sĩ Tâm lý Nguyễn Thị Thu Hương, tác giả cuốn “Nghệ thuật giao tiếp tinh tế”, “White lie, ở một mức độ nào đó, là liều thuốc xoa dịu những tổn thương không đáng có, giúp duy trì sự hòa hợp trong các mối quan hệ”.
Nhưng liệu “lòng tốt” có phải lúc nào cũng tốt?
Tuy nhiên, cũng như bất kỳ “liều thuốc” nào, lạm dụng white lie có thể gây ra những tác dụng phụ khôn lường.
Hãy tưởng tượng, bạn liên tục được khen ngợi về một tài năng mà thực chất bạn không hề có. Những lời khen “hão huyền” đó có thể khiến bạn “ngủ quên trên chiến thắng” và bỏ lỡ cơ hội phát triển bản thân.
Hơn nữa, lạm dụng white lie có thể khiến bạn đánh mất lòng tin của người khác. Dần dần, mọi lời nói của bạn, dù là thật lòng, cũng khó có thể được tin tưởng.
Lời nói dối trắng
Tâm linh và lời nói dối: Góc nhìn từ văn hóa Việt
Người Việt quan niệm “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Lời nói dối, dù là white lie, cũng có thể bị xem là hành động “khuất mắt trông coi”, đi ngược lại với truyền thống “ăn ngay nói thẳng” của dân tộc.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, white lie, nếu được sử dụng một cách khéo léo và có chừng mực, cũng là một nét đẹp trong giao tiếp, thể hiện sự tinh tế và thấu hiểu văn hóa “tình” của người Việt.
Làm sao để “nói dối” một cách khéo léo và nhân văn?
Vậy, làm sao để sử dụng white lie một cách hiệu quả, vừa giữ được lòng chân thành, vừa không làm mất lòng người khác? Dưới đây là một số lời khuyên:
- Hãy chắc chắn rằng white lie của bạn xuất phát từ lòng tốt. Đừng bao giờ sử dụng white lie để che giấu lỗi lầm, trục lợi cá nhân hay làm tổn thương người khác.
- Lựa chọn thời điểm và cách nói phù hợp. Một lời nói dối “ngọt ngào” được nói đúng lúc, đúng chỗ sẽ có giá trị hơn ngàn lời thật lòng “vô duyên”.
- Hạn chế sử dụng white lie. Thay vì “nói dối”, hãy tập trung vào việc lựa chọn ngôn từ khéo léo, tinh tế để truyền đạt thông điệp một cách chân thành và hiệu quả nhất.
Hạnh phúc gia đình
Kết luận
White lie, “con dao hai lưỡi” trong giao tiếp, có thể là “liều thuốc giảm đau” hữu hiệu nhưng cũng có thể là “thuốc độc” hủy hoại các mối quan hệ. Điều quan trọng là bạn phải biết cách sử dụng chúng một cách khéo léo, tinh tế và đặt trên hết là lòng chân thành và sự tử tế.
Bạn đã bao giờ phải dùng đến white lie? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn với Lalagi nhé! Và đừng quên khám phá thêm những bài viết thú vị khác về kỹ năng sống, văn hóa giao tiếp tại Lalagi.edu.vn.