“Uống thuốc mãi mà bệnh tình chẳng thuyên giảm, hay là do thuốc kém chất lượng?” – Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng ít nhất một lần thắc mắc như vậy. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, ngoài chất lượng thuốc, còn có một yếu tố cực kỳ quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị, đó chính là sinh khả dụng. Vậy Sinh Khả Dụng Là Gì? Hãy cùng lalaigi.edu.vn tìm hiểu câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé!
Ý Nghĩa Câu Hỏi: Sinh Khả Dụng – Không Chỉ Là “Uống Vào Là Khỏi”
Trong tâm thức của nhiều người, thuốc được ví như “thần dược”, uống vào là khỏi bệnh. Tuy nhiên, thực tế không đơn giản như vậy. Thuốc sau khi vào cơ thể phải trải qua rất nhiều quá trình “gian nan” mới đến được “đích đến” là tế bào, từ đó mới phát huy tác dụng.
Sinh khả dụng chính là thước đo cho biết lượng thuốc thực sự đến được “đích đến” một cách “an toàn” là bao nhiêu. Nói một cách dễ hiểu, sinh khả dụng cao giống như việc bạn gửi một bức thư, và bức thư ấy đến được tay người nhận một cách nguyên vẹn. Ngược lại, sinh khả dụng thấp giống như việc bức thư bị thất lạc, không đến được tay người nhận, dẫn đến việc điều trị không hiệu quả.
thuốc uống không hiệu quả
Giải Đáp: Sinh Khả Dụng Là Gì?
Sinh khả dụng là thuật ngữ dược động học dùng để chỉ tỷ lệ phần trăm liều dùng của một loại thuốc được hấp thụ vào vòng tuần hoàn chung của cơ thể và có sẵn ở vị trí tác dụng để tạo ra hiệu quả điều trị. Nói cách khác, đây là lượng thuốc thực sự đến được cơ quan đích và phát huy tác dụng sau khi bạn uống, tiêm, hoặc sử dụng thuốc theo bất kỳ đường nào.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn A (trong cuốn sách “Dược động học cơ bản”, NXB Y học), sinh khả dụng là một yếu tố quan trọng cần được xem xét khi đánh giá hiệu quả điều trị của thuốc.
Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Sinh Khả Dụng: Hành Trình “Gian Nan” Của Thuốc
Hành trình của thuốc từ khi vào cơ thể cho đến khi đến được tế bào đích là một hành trình “gian nan” với rất nhiều “chướng ngại vật”:
- Đặc tính của thuốc: Kích thước phân tử, độ tan, khả năng liên kết protein,…
- Đường dùng: Uống, tiêm tĩnh mạch, tiêm bắp,…
- Tình trạng sức khỏe: Chức năng gan, thận, hệ tiêu hóa,…
- Tuổi tác, giới tính, chế độ ăn uống,…
đường dùng thuốc
Sinh Khả Dụng Thấp – Nguyên Nhân Từ Đâu?
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sinh khả dụng của thuốc bị giảm sút, trong đó phải kể đến một số nguyên nhân phổ biến như:
- Chuyển hóa lần đầu qua gan: Một số loại thuốc sau khi uống được hấp thụ qua ruột sẽ đi qua gan trước khi vào vòng tuần hoàn chung. Tại đây, gan sẽ “xử lý” một phần thuốc, khiến lượng thuốc đến được đích bị giảm đi.
- Tương tác thuốc: Uống chung một số loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng có thể làm giảm sự hấp thu của nhau.
- Bệnh lý: Suy gan, suy thận, viêm loét dạ dày,… cũng là những nguyên nhân khiến sinh khả dụng của thuốc bị giảm sút.
Làm Sao Để Tăng Sinh Khả Dụng, Nâng Cao Hiệu Quả Điều Trị?
Để tăng sinh khả dụng, nâng cao hiệu quả điều trị, bạn nên:
- Tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng của bác sĩ.
- Thông báo cho bác sĩ biết về tình trạng sức khỏe, các loại thuốc và thực phẩm chức năng đang sử dụng.
- Không tự ý thay đổi liều dùng hoặc ngừng thuốc mà chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
- Kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, lành mạnh.
Những Câu Hỏi Thường Gặp Về Sinh Khả Dụng
Sinh khả dụng có ảnh hưởng gì đến hiệu quả điều trị?
Sinh khả dụng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị. Sinh khả dụng càng cao, lượng thuốc đến được đích càng nhiều, hiệu quả điều trị càng tốt.
Làm thế nào để biết được sinh khả dụng của một loại thuốc?
Thông tin về sinh khả dụng thường được ghi trên bao bì sản phẩm hoặc trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc.
Có cách nào để tăng sinh khả dụng của thuốc hay không?
Bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc lựa chọn đường dùng, điều chỉnh liều dùng hoặc sử dụng các loại thuốc hỗ trợ để tăng sinh khả dụng của thuốc.
Lời Kết
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn sinh khả dụng là gì cũng như tầm quan trọng của nó trong việc điều trị bệnh. Hãy là một bệnh nhân thông thái, chủ động tìm hiểu và trao đổi với bác sĩ để có phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả nhất bạn nhé!
Để tìm hiểu thêm về các chủ đề sức khỏe thú vị khác, mời bạn đọc thêm các bài viết trên website lalagi.edu.vn:
Hãy để lại bình luận bên dưới nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc chia sẻ nào về chủ đề này nhé!
