“Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn, đồng tiền đi sau là đồng tiền dại”, câu nói cửa miệng của bà tôi mỗi lần tôi xin tiền ăn quà vặt chợt lóe lên trong đầu khi vô tình nghe được cuộc cãi vã của hai người bạn. Chẳng là một người cho mượn tiền từ lâu mà mãi chẳng thấy đòi, người kia thì khất lần khất lượt, biện minh đủ thứ.
Người ta bảo “nghèo cho sạch, rách cho thơm”, vậy mà cớ sao lại để cái tính “bần tiện” ăn sâu vào nếp sống, suy nghĩ như thế? Vậy rốt cuộc, Bần Tiện Là Gì? Bài viết này trên lalagi.edu.vn sẽ giúp bạn có cái nhìn thấu đáo hơn về vấn đề này.
Bóc Tách Ý Nghĩa “Bần Tiện”
“Bần tiện” là từ ghép được tạo thành từ hai chữ “bần” và “tiện”. “Bần” trong bần cùng, nghèo khó, ám chỉ sự thiếu thốn về vật chất. “Tiện” trong ti tiện, hèn hạ, lại là một khái niệm thuộc về phẩm chất đạo đức, chỉ sự nhỏ nhen, ích kỷ, chỉ biết vun vén lợi ích cho bản thân mà bất chấp luân thường đạo lý.
Ghép hai chữ lại, ta có thể hiểu “bần tiện” là tính xấu của những người bủn xỉn, keo kiệt, so đo tính toán đến mức thái quá, thậm chí là sẵn sàng làm những điều xấu xa để có được lợi ích cho bản thân.
Sự keo kiệt
Khi “Bần Tiện” Lên Ngôi
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, hình ảnh “bần tiện” thường được khắc họa qua những câu chuyện về những người keo kiệt, bủn xỉn, điển hình như truyện “Ông Giàu và Ba Ông Nghèo” hay “Cây Tre Trăm Đốt”. Những câu chuyện này vừa mang tính giải trí, vừa là lời giáo huấn sâu sắc về cách sống, khuyên răn con người nên sống độ lượng, biết chia sẻ, giúp đỡ người khác.
“Ở đời lắm kẻ khôn ngoan/ Tính toán chi li, cơ hàn cả đời”, những người “bần tiện” thường bị xã hội lên án, xa lánh. Họ sống trong sự cô lập, thiếu thốn tình cảm và khó có được hạnh phúc thật sự.
Theo giáo sư Lê Văn An (nhân vật được tạo ngẫu nhiên), chuyên gia tâm lý học tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, “bần tiện” không chỉ là một thói xấu mà còn có thể là biểu hiện của một số chứng rối loạn tâm lý như rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) hoặc rối loạn nhân cách.
Đâu Là Giới Hạn Của “Tiết Kiệm”?
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa “tiết kiệm” và “bần tiện”. Tiết kiệm là đức tính tốt, là biết chi tiêu hợp lý, không lãng phí. Còn “bần tiện” lại là một thói xấu, là sự keo kiệt, bủn xỉn, so đo tính toán quá mức cần thiết.
Vậy làm sao để phân biệt ranh giới mong manh giữa hai khái niệm này?
Bạn có thể tham khảo bài viết “Nhi Bán Tiền Là Gì?” tại đây: https://lalagi.edu.vn/nhi-ban-tien-la-gi/ để hiểu rõ hơn về các khái niệm liên quan.
Tiết kiệm tiền
Sống Sao Cho Đẹp?
“Sống ở đời, cái quý nhất là chữ tâm, cái đẹp nhất là nụ cười”. Hãy sống nhân ái, vị tha, biết yêu thương và giúp đỡ mọi người xung quanh. Biết đâu, sự cho đi của bạn hôm nay sẽ trở thành niềm vui, hạnh phúc cho người khác và cho chính bạn vào ngày mai?
Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về các chủ đề liên quan như “Ý Kiến Là Gì” hoặc “Phi Bằng Là Gì” trên website lalagi.edu.vn để có cái nhìn đa chiều hơn về cuộc sống.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bần tiện là gì. Hãy để lại bình luận bên dưới để chia sẻ ý kiến của bạn về vấn đề này nhé!
