Chị Lan, đang mang thai đứa con đầu lòng, lo lắng hỏi mẹ chồng: “Mẹ ơi, con nghe người ta nói bà bầu phải kiêng cữ đủ thứ, không thì ảnh hưởng đến em bé. Vậy mẹ cho con hỏi, Bà Bầu Nên Kiêng ăn Gì ạ?”. Mẹ chồng chị Lan, với kinh nghiệm nhiều năm chăm con dâu, cháu nội, mỉm cười hiền hậu: “Yên tâm con, mẹ sẽ chỉ cho con những điều cần tránh trong thai kỳ để mẹ tròn con vuông”.
Ý nghĩa của việc kiêng cữ trong thời kỳ mang thai
Theo quan niệm dân gian, việc kiêng cữ khi mang bầu không chỉ đơn thuần là vấn đề dinh dưỡng mà còn mang yếu tố tâm linh sâu sắc. Người xưa tin rằng, việc ăn uống không hợp lý có thể khiến mẹ “bị lạnh”, “nóng trong” ảnh hưởng đến thai nhi. Bên cạnh đó, kiêng cữ còn thể hiện sự thành tâm, mong muốn những điều tốt đẹp nhất cho đứa con sắp chào đời.
Vậy thực chất, bà bầu nên kiêng những loại thực phẩm nào?
Mặc dù có nhiều quan niệm dân gian về việc kiêng cữ khi mang thai, nhưng dựa trên cơ sở khoa học, chúng ta có thể liệt kê một số loại thực phẩm và đồ uống mà bà bầu nên hạn chế hoặc tránh sử dụng:
1. Thực phẩm sống và chưa nấu chín kỹ
- Thịt tái, gỏi (gỏi cá, gỏi cuốn), trứng lòng đào: Có thể chứa vi khuẩn Salmonella, Listeria gây ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng đến cả mẹ và thai nhi.
- Rau sống, salad: Nên được rửa sạch kỹ lưỡng để tránh nguy cơ nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma gondii gây bệnh toxoplasmosis, có thể dẫn đến dị tật thai nhi.
2. Thực phẩm giàu thủy ngân
- Cá kiếm, cá thu vua, cá cá ngừ đại dương: Hạn chế ăn các loại cá này do chứa hàm lượng thủy ngân cao, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của thai nhi.
3. Thực phẩm chứa nhiều Caffeine
- Cà phê, trà đặc, nước năng lượng: Tiêu thụ nhiều caffeine có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc trẻ nhẹ cân.
4. Đồ uống có cồn và các chất kích thích
- Rượu, bia, thuốc lá: Gây hại nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi, có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh, sinh non, thai chết lưu.
5. Một số loại thực phẩm khác
- Mít, đu đủ xanh: Theo kinh nghiệm dân gian, ăn nhiều có thể gây co bóp tử cung, dẫn đến sảy thai.
- Thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ: Có thể gây khó tiêu, ợ nóng, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của mẹ bầu.
Rau sống và thịt tái
Giải đáp một số thắc mắc thường gặp
1. Bà bầu có được ăn rau sống không?
Bà bầu hoàn toàn có thể ăn rau sống, nhưng cần lưu ý rửa thật sạch, ngâm nước muối trước khi ăn để loại bỏ vi khuẩn, ký sinh trùng gây hại.
2. Uống bao nhiêu cà phê mỗi ngày là an toàn cho bà bầu?
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, bà bầu nên hạn chế tối đa lượng caffeine tiêu thụ mỗi ngày, tốt nhất là không nên uống quá 200mg, tương đương với 1 ly cà phê phin nhỏ.
3. Tại sao bà bầu lại thèm ăn đồ chua?
Hiện tượng thèm ăn đồ chua khi mang thai là do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Tuy nhiên, bà bầu nên ăn với lượng vừa phải, tránh ăn quá nhiều đồ chua có thể gây ảnh hưởng đến dạ dày.
Cách xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh cho bà bầu
- Ăn đa dạng thực phẩm từ 4 nhóm: tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.
- Uống đủ nước, khoảng 2-3 lít mỗi ngày.
- Bổ sung axit folic, sắt, canxi theo chỉ định của bác sĩ.
- Hạn chế đồ ngọt, đồ ăn nhanh, chế biến sẵn.
- Nên chia nhỏ bữa ăn, ăn thành nhiều bữa trong ngày.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp với thể trạng và tình trạng sức khỏe.
Chế độ ăn uống lành mạnh cho bà bầu
Lời khuyên từ chuyên gia
Bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Từ Dũ, Tp.HCM chia sẻ: “Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu đóng vai trò vô cùng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Việc kiêng cữ những thực phẩm có hại là điều cần thiết, tuy nhiên, các mẹ cũng không nên quá kiêng khem dẫn đến thiếu chất. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có chế độ ăn uống khoa học và phù hợp nhất”.
Kết luận
Việc kiêng cữ khi mang thai là nét đẹp trong văn hóa truyền thống của người Việt. Tuy nhiên, bên cạnh việc gìn giữ những giá trị tốt đẹp đó, các mẹ bầu hiện đại cần trang bị cho mình kiến thức khoa học để có một thai kỳ khỏe mạnh, “vượt cạn” thành công.
Để tìm hiểu thêm về dinh dưỡng cho bà bầu, bạn có thể tham khảo các bài viết sau:
Hãy để lại bình luận hoặc chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích nhé! Chúc các mẹ bầu luôn khỏe mạnh và hạnh phúc!