“Mười người mười ý”, ông bà ta đã dạy như vậy, ngầm khẳng định sự khác biệt trong suy nghĩ, cách nhìn nhận của mỗi người. Và “chủ quan” chính là một phần tất yếu tạo nên sự khác biệt ấy. Vậy, Chủ Quan Là Gì? Nó ảnh hưởng như thế nào đến nhận thức và hành động của chúng ta? Hãy cùng Lala tìm hiểu nhé!
Ý Nghĩa Của Chủ Quan
Trong tiếng Việt, “chủ quan” thường được đặt cạnh cụm từ “khách quan” như hai mặt đối lập, bổ sung cho nhau. Nếu “khách quan” là sự vật, sự việc diễn ra độc lập với nhận thức, ý chí của con người thì “chủ quan” lại mang đậm dấu ấn cá nhân.
Theo giáo sư Nguyễn Văn A (giả định), chuyên gia về tâm lý học tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (giả định), chủ quan là quá trình nhận thức, đánh giá sự vật, hiện tượng dựa trên kinh nghiệm, kiến thức, cảm xúc, niềm tin… của cá nhân. Nói cách khác, nó giống như lăng kính vạn hoa, mỗi người sẽ nhìn thế giới qua lăng kính của riêng mình, tạo nên những mảng màu sắc khác nhau.
lăng kính vạn hoa
Chủ Quan Trong Văn Hóa Dân Gian
Người xưa có câu “Giàu vì bạn, sang vì vợ”, ngầm khẳng định yếu tố chủ quan từ việc lựa chọn bạn đời, bạn bè có thể ảnh hưởng đến vận mệnh của một người. Hay câu “Trăm nghe không bằng một thấy” cũng là minh chứng rõ nét cho việc đánh giá dựa trên trải nghiệm cá nhân thay vì tiếp nhận thông tin một cách thụ động.
Chủ Quan – Tín Ngưỡng Tâm Linh
Trong tâm linh, người ta tin rằng, vạn vật đều có linh hồn, và cách chúng ta nhìn nhận, đối xử với chúng sẽ quyết định phúc phần của bản thân. Ví dụ, việc không được giẫm lên tiền có hình ảnh Quốc Tổ vì đó là hành động bất kính, có thể rước họa vào thân.
Giải Mã Chủ Quan
Vậy, chủ quan là tốt hay xấu? Câu trả lời là không có đáp án tuyệt đối.
Mặt tích cực:
- Khơi nguồn sáng tạo: Chủ quan là chất xúc tác cho sự sáng tạo, giúp mỗi cá nhân tạo ra những sản phẩm mang dấu ấn riêng.
- Tăng cường sự tự tin: Khi tin vào bản thân, vào những gì mình cảm nhận, chúng ta sẽ tự tin hơn trong hành động và quyết định của mình.
Mặt tiêu cực:
- Phiến diện, thiếu khách quan: Nhìn nhận vấn đề chỉ dựa trên quan điểm cá nhân có thể dẫn đến sai lầm, bỏ qua những khía cạnh khác của sự vật, hiện tượng.
- Gây mâu thuẫn, bất đồng: Sự khác biệt trong cách nhìn nhận, đánh giá là nguyên nhân chính dẫn đến mâu thuẫn, bất đồng trong các mối quan hệ.
mâu thuẫn sự khác biệt
Làm Sao Để Điều Chỉnh Sự Chủ Quan?
Chủ quan là yếu tố tất yếu của con người. Quan trọng là chúng ta phải biết cách điều chỉnh để phát huy mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực của nó.
- Luôn đặt câu hỏi “Vì sao?” để tìm hiểu vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau.
- Lắng nghe ý kiến đa chiều, sẵn sàng tiếp thu và thay đổi quan điểm.
- Rèn luyện tư duy phản biện, không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức.
- Thực hành “Coi mình là trung tâm của vũ trụ”, luôn đặt mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu và cảm thông.
Kết Luận
Chủ quan là con dao hai lưỡi. Hiểu rõ bản chất, chúng ta có thể biến nó thành động lực để phát triển bản thân và xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp hơn.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các khía cạnh khác của cuộc sống, hãy ghé thăm Lala và khám phá thêm những bài viết thú vị như:
Hãy để lại bình luận và chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích nhé!
bình luận và chia sẻ
