“Sợ thất bại như sợ cọp” – câu nói cửa miệng của ông bà ta ngày xưa phần nào cho thấy sự ám ảnh của con người trước những điều chưa biết, đặc biệt là thất bại. Vậy bạn có bao giờ tự hỏi, nỗi sợ hãi ấy có thực sự đáng sợ như chúng ta vẫn nghĩ? Và liệu có cách nào để “thuần phục” con “hổ dữ” mang tên atychiphobia – nỗi sợ thất bại?
Atychiphobia: Lật Mặt “Con Quỷ” Ngăn Cản Thành Công
1. Atychiphobia là gì? Dấu hiệu nhận biết
Atychiphobia (hay còn gọi là Kakorraphiophobia) là một dạng rối loạn lo âu, biểu hiện qua nỗi sợ hãi mãnh liệt và dai dẳng trước thất bại. Giống như việc bạn sợ độ cao, sợ nhện hay sợ bóng tối, người mắc chứng Atychiphobia luôn ám ảnh bởi suy nghĩ tiêu cực về thất bại, thậm chí là né tránh mọi cơ hội có thể dẫn đến thất bại.
Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Thu Hương, tác giả cuốn “Sống Tự Tin Vượt Qua Nỗi Sợ”, có nhiều dấu hiệu nhận biết chứng Atychiphobia, chẳng hạn như:
- Hồi hộp, lo lắng quá mức: Tim đập nhanh, khó thở, vã mồ hôi khi đứng trước thử thách, dù là nhỏ nhất.
- Suy nghĩ tiêu cực: Luôn tự ti, cho rằng bản thân kém cỏi, không đủ khả năng thành công.
- Né tránh thử thách: Từ chối mọi cơ hội mới, dù là cơ hội tốt vì sợ thất bại.
- Ảnh hưởng đến cuộc sống: Nỗi sợ hãi chi phối mọi suy nghĩ, hành động, ảnh hưởng tiêu cực đến công việc, học tập và các mối quan hệ.
2. Nguyên nhân hình thành Atychiphobia
Vậy tại sao con người ta lại sợ thất bại? Theo góc nhìn tâm linh của người Việt, thất bại thường gắn liền với sự xui xẻo, kém may mắn. Tuy nhiên, dưới góc độ khoa học, Atychiphobia có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân:
- Trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ: Từng thất bại nặng nề trong quá khứ, đặc biệt là tuổi thơ.
- Áp lực từ gia đình, xã hội: Kỳ vọng quá cao từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp tạo nên áp lực tâm lý.
- Tính cách cầu toàn: Người cầu toàn thường đặt ra tiêu chuẩn quá cao, dẫn đến áp lực và sợ hãi khi không đạt được.
3. Atychiphobia – Liệu có cách “hóa giải”?
Tin vui là Atychiphobia hoàn toàn có thể vượt qua được. Dưới đây là một số “bí kíp” giúp bạn “đánh bại” nỗi sợ thất bại:
- Nhận thức đúng về thất bại: Thất bại là mẹ thành công. Thay vì né tránh, hãy xem thất bại là bài học kinh nghiệm quý báu.
- Thay đổi suy nghĩ: Luyện tập tư duy tích cực, tin tưởng vào bản thân và khả năng của mình.
- Đặt mục tiêu realistic: Bắt đầu từ những mục tiêu nhỏ, vừa sức, sau đó nâng dần mức độ khó.
- Tìm kiếm sự giúp đỡ: Chia sẻ nỗi sợ hãi của bạn với người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý.
Nỗi sợ thất bại
Vượt qua nỗi sợ thất bại
Thuần phục nỗi sợ thất bại