“Con ơi, ăn thêm miếng thịt đi cho có da có thịt!”, câu nói quen thuộc của mẹ ngày nào lại khơi gợi cho chúng ta suy nghĩ về vai trò của chất béo trong bữa ăn hàng ngày. Vậy Axit Béo Là Gì, chúng có vai trò như thế nào đối với sức khỏe con người? Cùng Lala tìm hiểu nhé!
Ý nghĩa của Axit béo trong cuộc sống
Từ xa xưa, ông bà ta đã quan niệm “ăn gì bổ nấy”, cho rằng ăn những món ăn từ động vật giàu mỡ sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, da dẻ hồng hào. Quan niệm này không phải là không có cơ sở.
Trong xã hội hiện đại, axit béo là một trong những khái niệm được nhắc đến rất nhiều trong dinh dưỡng và sức khỏe. Chúng ta thường nghe đến các loại axit béo như omega-3, omega-6,… và được khuyên bổ sung chúng vào chế độ ăn uống.
Các loại thực phẩm giàu axit béo
Giải đáp: Axit béo là gì?
Axit béo là một trong những thành phần cơ bản cấu tạo nên chất béo. Chúng là những chuỗi phân tử cacbon và hydro, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể, hỗ trợ hấp thu vitamin, tham gia vào cấu trúc màng tế bào,…
Có thể bạn chưa biết, axit béo được chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên cấu trúc hóa học của chúng, bao gồm:
- Axit béo no: Thường có trong mỡ động vật, dầu dừa,… Axit béo no nếu tiêu thụ quá nhiều có thể làm tăng cholesterol xấu, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.
- Axit béo không no: Có nhiều trong dầu thực vật, cá béo,… Axit béo không no được xem là “chất béo tốt” vì chúng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là tim mạch.
- Axit béo chuyển hóa (trans fat): Loại axit béo này được tạo ra trong quá trình chế biến thực phẩm. Các chuyên gia khuyến cáo nên hạn chế tối đa axit béo chuyển hóa vì chúng có thể gây hại cho sức khỏe.
Axit béo Omega-3 và Omega-6
Hai loại axit béo không no được nhắc đến nhiều nhất có lẽ là omega-3 và omega-6. Chúng được xem là axit béo thiết yếu vì cơ thể không thể tự tổng hợp được mà phải bổ sung từ thực phẩm.
- Omega-3: Có nhiều trong cá béo như cá salmon, cá mackerel, hạt chia, quả óc chó,… Omega-3 có tác dụng giảm viêm, bảo vệ tim mạch, tốt cho não bộ,…
- Omega-6: Có nhiều trong dầu đậu nành, dầu ngô, các loại hạt,… Mặc dù omega-6 cũng cần thiết cho cơ thể nhưng việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây viêm nhiễm.
Phụ nữ mang thai ăn cá hồi bổ sung omega-3
Tầm quan trọng của Axit béo với sức khỏe
Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm, chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu Việt Nam (trong cuốn sách “Dinh dưỡng cho người Việt”), axit béo, đặc biệt là các loại axit béo không no, đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe con người:
- Cung cấp năng lượng: Axit béo là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể, giúp duy trì các hoạt động sống.
- Hỗ trợ hấp thu vitamin: Một số vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, K cần axit béo để được hấp thu vào cơ thể.
- Tham gia cấu trúc màng tế bào: Axit béo là thành phần cấu tạo nên màng tế bào, giúp duy trì sự ổn định và chức năng của tế bào.
- Bảo vệ tim mạch: Các axit béo không no như omega-3 có tác dụng giảm cholesterol xấu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Tốt cho não bộ: Omega-3 cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển não bộ, tăng cường trí nhớ, giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Chọn lựa và sử dụng Axit béo một cách hợp lý
Để đảm bảo sức khỏe, chúng ta cần cung cấp đủ và cân đối các loại axit béo cho cơ thể. Dưới đây là một số lời khuyên giúp bạn chọn lựa và sử dụng axit béo một cách hợp lý:
- Tăng cường sử dụng các loại dầu thực vật: Nên ưu tiên sử dụng các loại dầu thực vật giàu axit béo không no như dầu oliu, dầu hạt cải, dầu hướng dương,…
- Ăn cá ít nhất 2 lần/tuần: Nên chọn các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá ngừ,… để bổ sung omega-3 cho cơ thể.
- Bổ sung omega-3 từ các nguồn thực vật: Nếu bạn không ăn được cá, bạn có thể bổ sung omega-3 từ các nguồn thực vật như hạt chia, quả óc chó, hạt lanh,…
- Hạn chế ăn mỡ động vật: Mỡ động vật chứa nhiều axit béo no, nếu tiêu thụ quá nhiều có thể gây hại cho sức khỏe.
- Hạn chế ăn thực phẩm chiên xào: Thực phẩm chiên xào ở nhiệt độ cao có thể sản sinh ra axit béo chuyển hóa, gây hại cho sức khỏe.
Kết luận
Axit béo là một trong những dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về axit béo là gì, cũng như tầm quan trọng của chúng đối với sức khỏe. Hãy xây dựng một chế độ ăn khoa học, cân đối để đảm bảo cung cấp đủ và cân bằng các loại axit béo cho cơ thể bạn nhé!
Bạn muốn tìm hiểu thêm về các dưỡng chất khác? Hãy tham khảo thêm bài viết về L-carnitine là gì hoặc Acid là gì trên Lala nhé!
