“Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau” – câu ca dao từ thuở bé tí hon đã in sâu vào tâm trí mỗi người con đất Việt. Vậy mà, giữa dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, lời ăn tiếng nói ấy đôi khi lại trở thành vũ khí sắc bén, để lại những vết thương lòng khó phai mờ. Đó chính là “bạo lực ngôn từ” – một vấn nạn nhức nhối trong xã hội ngày nay.
Ý nghĩa của bạo lực ngôn từ: Khi “dao sắc không bằng lời nói cay nghiệt”
Trong văn hóa Việt Nam, chúng ta luôn đề cao sự hòa nhã, ôn tồn trong giao tiếp. Vậy nên, bạo lực ngôn từ, dù không để lại dấu vết trên cơ thể, lại ẩn chứa sức sát thương vô cùng lớn đến tâm hồn con người.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn An (tên nhân vật được tạo ngẫu nhiên), chuyên gia tâm lý học xã hội, “Bạo lực ngôn từ là hành vi sử dụng ngôn ngữ với mục đích tấn công, gây tổn thương tinh thần cho người khác. Nó có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức, từ những lời mắng nhiếc, chửi rủa thậm tệ đến những lời nói dối, vu khống, miệt thị, xúc phạm…”
Bạo lực ngôn từ – “Con dao hai lưỡi” gây tổn thương tinh thần
Không chỉ dừng lại ở những lời nói, bạo lực ngôn từ còn len lỏi vào cả thế giới ảo. Trên mạng xã hội, những bình luận tiêu cực, những lời lẽ xúc phạm, miệt thị, body shaming,… đã và đang gây ra những ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý của không ít người, đặc biệt là giới trẻ.
Bạo lực ngôn từ trên mạng xã hội
Nhận diện bạo lực ngôn từ: Khi nào “lời nói gió bay” trở thành “búa rìu dư luận”?
Vậy, làm thế nào để nhận biết đâu là bạo lực ngôn từ? Hãy cùng Lalagi.edu.vn điểm qua một số dấu hiệu điển hình:
- Sử dụng ngôn ngữ xúc phạm, miệt thị, lăng mạ: “Ngu dốt”, “vô dụng”, “đồ béo”, “xấu như ma”…
- Chửi bới, nguyền rủa, đe dọa: “Cút xéo đi”, “tao sẽ cho mày biết tay”, “mi mà bước chân ra khỏi cửa thì đừng mong quay về”…
- Nói xấu, bôi nhọ danh dự, vu khống: Lan truyền thông tin sai lệch, bịa đặt chuyện nhằm hạ thấp uy tín của người khác.
- Miệt thị ngoại hình, giới tính, tôn giáo, dân tộc…
- Sử dụng ngôn ngữ mang tính chất kiểm soát, thao túng tâm lý: Luôn cho rằng mình đúng, ép buộc người khác phải nghe theo ý mình, cô lập, khống chế nạn nhân,…
Bạo lực ngôn từ – Vấn nạn “nóng” cần được lên án
Trong xã hội hiện đại, bạo lực ngôn từ đang trở thành một vấn nạn nhức nhối, xuất hiện ở khắp mọi nơi, từ gia đình, nhà trường, công sở đến cả thế giới ảo. Hậu quả mà nó để lại là vô cùng lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sức khỏe, thậm chí là cả tính mạng của nạn nhân.
Hậu quả của bạo lực ngôn từ
Phòng tránh và ứng phó với bạo lực ngôn từ: Bảo vệ bản thân và lan tỏa yêu thương
Vậy, làm thế nào để tự bảo vệ bản thân và những người xung quanh khỏi “vũ khí” sắc bén mang tên “bạo lực ngôn từ”?
- Nâng cao nhận thức: Hiểu rõ bản chất, tác hại của bạo lực ngôn từ để có biện pháp phòng tránh và ứng phó kịp thời.
- Luôn giữ thái độ ôn hòa, bình tĩnh: Khi đối diện với những lời nói tấn công, hãy hít thở thật sâu và cố gắng giữ bình tĩnh.
- Lắng nghe và thấu hiểu: Thay vì phản ứng gay gắt, hãy thử đặt mình vào vị trí của người khác để hiểu rõ nguyên nhân và mục đích của họ.
- Lên tiếng phản đối: Đừng im lặng trước bạo lực ngôn từ. Hãy mạnh mẽ lên tiếng phản đối, bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
- Tìm kiếm sự giúp đỡ: Nếu bạn là nạn nhân của bạo lực ngôn từ, đừng ngại ngần tìm kiếm sự giúp đỡ từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp hoặc các cơ quan chức năng.
Chung tay đẩy lùi bạo lực ngôn từ – Xây dựng xã hội văn minh
Bạo lực ngôn từ là một vấn đề phức tạp, cần có sự chung tay góp sức của cả cộng đồng. Hãy cùng Lalagi.edu.vn lan tỏa yêu thương, xây dựng một xã hội văn minh, nơi “lời nói” thực sự là “lời hay ý đẹp”, là cầu nối gắn kết con người với con người!
Để hiểu thêm về ý nghĩa của các loại ngôn ngữ khác, bạn đọc có thể tham khảo bài viết “Ý nghĩa tiếng Anh là gì” tại đây: https://lalagi.edu.vn/y-nghia-tieng-anh-la-gi/