Bạn đã bao giờ cảm thấy mọi nỗ lực của mình đều như “muối bỏ bể” chưa? Dù cố gắng đến mấy, mọi thứ vẫn cứ dậm chân tại chỗ, khiến bạn chán nản, muốn buông xuôi tất cả. Đó chính là cảm giác bất lực – một trạng thái tâm lý mà ai trong chúng ta cũng có thể gặp phải trong đời.
Vậy chính xác thì Bất Lực Là Gì? Tại sao chúng ta lại rơi vào cảm giác “tiến cũng khó mà lùi cũng không xong” này? Hãy cùng LaLaGi khám phá nhé!
Ý nghĩa của Bất Lực: Từ Tâm Lý Đến Văn Hóa Dân Gian
Bất Lực Trong Tâm Lý Học
Theo các chuyên gia tâm lý, bất lực được định nghĩa là trạng thái tâm lý khi một người cảm thấy không thể kiểm soát được tình huống hoặc kết quả của một sự việc, dù cho họ đã cố gắng hết sức.
Giáo sư Lê Văn An, trong cuốn sách “Tâm lý học ứng dụng”, có viết: “Bất lực là một dạng thức của stress, khi con người phải đối diện với những áp lực vượt quá khả năng giải quyết của bản thân.”
Bất Lực Trong Văn Hóa Dân Gian
Người Việt ta từ xưa đã có câu: “Lực bất tòng tâm”. Câu thành ngữ này thể hiện một cách rất rõ nét cảm giác bất lực, khi ta có ý chí, mong muốn nhưng lại không đủ khả năng để thực hiện. Hình ảnh “chim bay mà gãy cánh” cũng là một ví von đầy ám ảnh về sự bất lực, khi ước mơ, hoài bão bị kìm hãm bởi những giới hạn khách quan.
Chim bay gãy cánh
Những Dấu Hiệu Của Sự Bất Lực
Bạn có đang cảm thấy bất lực? Hãy xem thử bạn có gặp những dấu hiệu sau đây không nhé:
- Cảm giác chán nản, tuyệt vọng, muốn buông xuôi.
- Mất động lực, không còn hứng thú với những điều mình từng yêu thích.
- Dễ dàng cá u gắt, bực bội với mọi người xung quanh.
- Rối loạn giấc ngủ, ăn uống kém.
- Luôn tự ti, đổ lỗi cho bản thân.
Nguyên Nhân Khiến Chúng Ta Cảm Thấy Bất Lực
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến cảm giác bất lực, có thể đến từ những yếu tố bên ngoài như:
- Áp lực công việc, học tập quá tải.
- Mâu thuẫn trong các mối quan hệ gia đình, bạn bè.
- Gặp phải những biến cố lớn trong cuộc sống: mất mát người thân, thất bại trong sự nghiệp…
Bên cạnh đó, chính những suy nghĩ tiêu cực, thiếu tự tin vào bản thân cũng là một trong những nguyên nhân khiến chúng ta dễ dàng rơi vào trạng thái bất lực.
Làm Sao Để Vượt Qua Cảm Giác Bất Lực?
Nếu bạn đang cảm thấy bất lực, đừng vội nản lòng. Hãy thử áp dụng những cách sau đây để tìm lại cảm hứng và động lực cho bản thân nhé:
- Chấp nhận cảm xúc của bản thân: Thay vì cố gắng kìm nén cảm xúc tiêu cực, hãy cho phép bản thân được buồn bã, thất vọng.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè: Hãy chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của bạn với những người mà bạn tin tưởng.
- Thực hành các bài tập thư giãn: Yoga, thiền định, hít thở sâu… là những phương pháp giúp bạn giải tỏa căng thẳng, lo âu hiệu quả.
- Thiết lập mục tiêu realistic: Hãy bắt đầu bằng những mục tiêu nhỏ, dễ đạt được để tạo động lực cho bản thân.
- Tập trung vào những điều tích cực: Hãy nhìn nhận lại những thành công, dù là nhỏ bé, mà bạn đã đạt được trong quá khứ.
- Nuôi dưỡng lòng biết ơn: Hãy dành thời gian mỗi ngày để suy nghĩ về những điều tốt đẹp mà bạn đang có trong cuộc sống.
Người phụ nữ tập yoga
Lời Kết
Bất lực là một trạng thái tâm lý thường gặp, nhưng không phải là không thể vượt qua. Bằng cách thấu hiểu bản thân, thay đổi cách suy nghĩ và tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết, bạn hoàn toàn có thể “hóa giải” cảm giác bất lực và tiếp tục vững bước trên con đường của mình.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về các chủ đề tâm lý khác như: định lượng glucose là gì, quyền lực là gì, moderator là gì,… ? Hãy ghé thăm website lalagi.edu.vn để khám phá thêm nhiều bài viết bổ ích nhé!
