“Hồi ông bà tôi còn trẻ…”, câu chuyện thường bắt đầu như thế, đưa ta về một thời xa xưa, thời của những câu chuyện cổ tích và những giá trị xưa cũ. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi, “hồi đó” là khi nào, cách chúng ta bao xa, và được tính bằng cách nào? Câu trả lời nằm ở khái niệm “century” – thế kỷ, thước đo vô hình ghi dấu những bước chuyển mình của lịch sử.
Thế kỷ – Dòng chảy lịch sử qua lăng kính thời gian
Thế kỷ là gì?
“Century” trong tiếng Anh, hay “thế kỷ” trong tiếng Việt, đều mang ý nghĩa tương tự: một khoảng thời gian dài 100 năm. Từ điển tiếng Việt của học giả Nguyễn Như Ý định nghĩa “thế kỷ” là “khoảng thời gian một trăm năm, được tính theo công lịch”. Ví dụ, thế kỷ 21 bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 2001 và sẽ kết thúc vào ngày 31 tháng 12 năm 2100.
Đồng hồ cát
Tại sao lại là 100 năm?
Sự lựa chọn 100 năm để tạo thành một thế kỷ không phải là ngẫu nhiên. Theo nhà sử học Lê Văn Hùng, con số 100 mang ý nghĩa về sự trọn vẹn, đủ đầy trong văn hóa phương Đông. Một đời người cũng thường được ví von là “trăm năm”, gắn liền với vòng xoay sinh – lão – bệnh – tử.
Cách tính thế kỷ
Việc xác định một năm thuộc thế kỷ nào đôi khi gây ra nhầm lẫn. Nhiều người thường mặc định năm có hai số cuối là 00 sẽ thuộc về thế kỷ trước đó, nhưng thực tế không phải vậy. Cách tính chính xác là:
- Lấy hai số đầu của năm, cộng thêm 1. Ví dụ, năm 1980 thuộc thế kỷ 20 (19 + 1 = 20).
- Với những năm có hai số cuối là 00, năm đó chính là kết thúc của thế kỷ. Ví dụ, năm 2000 là năm cuối cùng của thế kỷ 20.
Lịch sử thế giới
Thế kỷ và những dấu ấn lịch sử
Mỗi thế kỷ đều ghi dấu những sự kiện trọng đại, những biến chuyển to lớn của lịch sử nhân loại. Thế kỷ 20 chứng kiến hai cuộc chiến tranh thế giới, đánh dấu sự trỗi dậy và sụp đổ của các cường quốc. Thế kỷ 21, với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, mở ra kỷ nguyên kết nối toàn cầu.
Tâm linh và dòng chảy thời gian
Trong quan niệm của người Việt, dòng chảy thời gian gắn liền với vòng luân hồi, sự tuần hoàn bất tận. Mỗi thế kỷ trôi qua, những giá trị cũ nhường chỗ cho những điều mới mẻ, tạo nên sự vận động không ngừng của lịch sử.
Kết luận
“Century” – thế kỷ, không chỉ là đơn vị đo thời gian mà còn là thước đo lịch sử, văn hóa và cả tâm linh. Hiểu về “century” là hiểu về dòng chảy thời gian, về những biến động của lịch sử và cả những giá trị văn hóa được gìn giữ qua năm tháng.
Bạn muốn khám phá thêm về những chủ đề lịch sử hấp dẫn? Hãy cùng Lalagi.edu.vn tìm hiểu về lịch sử thiết kế và những câu chuyện thú vị đằng sau những công trình kiến trúc vĩ đại!
