“Sinh con, đẻ cái” là chuyện thường tình ở đời, nhưng bạn có bao giờ tự hỏi điều gì tạo nên sự di truyền kỳ diệu từ thế hệ này sang thế hệ khác? Câu trả lời nằm ở những cấu trúc siêu nhỏ bé xíu xiu có tên gọi là chromosome – “bản thiết kế” của sự sống. Vậy Chromosome Là Gì mà lại giữ vai trò quan trọng đến vậy? Hãy cùng La Lági khám phá bí ẩn này nhé!
Nhiễm sắc thể trong tế bào
Ý nghĩa của Chromosome
Thuật ngữ “chromosome” có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp, “chroma” nghĩa là màu sắc và “soma” nghĩa là cơ thể. Sở dĩ có tên gọi như vậy là vì chromosome có khả năng bắt màu thuốc nhuộm khi quan sát dưới kính hiển vi.
Theo quan niệm của khoa học hiện đại, chromosome là những cấu trúc được tìm thấy bên trong nhân tế bào, mang thông tin di truyền dưới dạng DNA. Mỗi chromosome chứa hàng ngàn gen, đóng vai trò như những “đơn vị thông tin” quy định các đặc điểm của cơ thể, từ màu tóc, màu mắt cho đến nguy cơ mắc một số bệnh.
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, có lẽ khái niệm gần gũi nhất với chromosome chính là “giống nòi”, “dòng tộc”. Ông cha ta từ xa xưa đã quan niệm “cha mẹ sinh con, trời sinh tính”, ngầm hiểu rằng có một yếu tố vô hình nào đó truyền lại những đặc điểm từ thế hệ này sang thế hệ khác, và ngày nay chúng ta biết được yếu tố đó chính là chromosome.
Giải mã bí ẩn Chromosome
Chromosome – “Bản thiết kế” của sự sống
Mỗi tế bào trong cơ thể chúng ta đều chứa 23 cặp chromosome, tức là tổng cộng 46 chiếc, được thừa hưởng một nửa từ bố và một nửa từ mẹ. Mỗi cặp chromosome mang gen quy định cùng một loại đặc điểm, ví dụ như màu mắt, nhưng phiên bản gen trên mỗi chromosome có thể khác nhau.
Giáo sư Nguyễn Văn A, chuyên gia di truyền học tại Đại học Y Hà Nội, từng ví von: “Chromosome giống như một cuốn sách hướng dẫn dày cộp, chứa đựng tất cả thông tin để tạo nên một con người. Mỗi gen là một trang sách, và mỗi cặp chromosome là hai phiên bản của cùng một trang sách, có thể giống hoặc khác nhau một chút.”
Vai trò của Chromosome trong di truyền
Sự kết hợp ngẫu nhiên của các chromosome từ bố và mẹ trong quá trình thụ tinh tạo nên sự đa dạng di truyền cho mỗi cá thể. Chính vì vậy, anh chị em trong gia đình dù có chung bố mẹ nhưng vẫn có thể sở hữu những đặc điểm khác nhau.
Tuy nhiên, bên cạnh những đặc điểm di truyền bình thường, chromosome cũng có thể mang theo những đột biến gen gây ra các bệnh lý di truyền như bệnh Down, bệnh Hemophilia (rối loạn đông máu),… Bạn có thể tìm hiểu thêm về bệnh Hemophilia tại đây: (https://lalagi.edu.vn/hemophilia-la-gi/)
Cấu trúc ADN chromosome
Những câu hỏi thường gặp về Chromosome
1. Số lượng chromosome có ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Số lượng chromosome bình thường ở người là 46. Nếu có sự thay đổi số lượng, chẳng hạn như thừa hoặc thiếu chromosome, có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe và phát triển.
2. Chromosome có liên quan gì đến giới tính?
Trong số 23 cặp chromosome, có một cặp chromosome giới tính, được ký hiệu là XX ở nữ và XY ở nam. Chính chromosome Y quyết định giới tính nam.
3. Có thể xét nghiệm chromosome được không?
Có thể thực hiện xét nghiệm di truyền để phân tích chromosome, từ đó phát hiện sớm các bất thường về số lượng và cấu trúc chromosome.
Kết luận
Chromosome là những cấu trúc nhỏ bé nhưng lại mang trong mình sứ mệnh vô cùng to lớn – lưu trữ và truyền đạt thông tin di truyền, tạo nên sự sống và đa dạng sinh học. Hiểu biết về chromosome giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân, về sự di truyền và có những lựa chọn sáng suốt cho sức khỏe của bản thân và gia đình.
Bạn có thắc mắc gì về chromosome hay các vấn đề liên quan đến di truyền? Hãy để lại bình luận bên dưới để được giải đáp nhé! Đừng quên chia sẻ bài viết bổ ích này đến bạn bè và người thân.
