“Nhìn giọt sương mà thấu trời đất”, ông cha ta từ xa xưa đã đúc kết nên những triết lý sống vô cùng sâu sắc. Và chủ nghĩa duy vật biện chứng, tuy là một khái niệm triết học có vẻ “khó nhằn”, lại cũng mang trong mình tinh thần ấy – tinh thần nhìn nhận thế giới như một dòng chảy vận động không ngừng, nơi mọi sự vật, hiện tượng đều có mối liên hệ mật thiết với nhau. Vậy chính xác thì Chủ Nghĩa Duy Vật Biện Chứng Là Gì? Hãy cùng LaLaGi.edu.vn đi tìm lời giải đáp qua bài viết dưới đây nhé!
Ý nghĩa của chủ nghĩa duy vật biện chứng: Khi triết học soi sáng hiện thực
Bạn có bao giờ tự hỏi, đâu là động lực thúc đẩy sự sống này? Tại sao thế giới lại luôn biến đổi không ngừng? Từ ngàn đời nay, con người đã không ngừng trăn trở để tìm ra lời giải cho những câu hỏi lớn lao về vũ trụ và bản thân mình. Và chủ nghĩa duy vật biện chứng, một trường phái triết học ra đời từ thế kỷ 19, chính là một trong những “lăng kính” hữu ích giúp chúng ta “giải mã” thế giới.
Life cycle
Trong văn hóa dân gian, ông cha ta có câu “sinh lão bệnh tử” để nói về quy luật bất biến của đời người. Quan niệm này, dù được hình thành từ kinh nghiệm sống, lại có nhiều điểm tương đồng với tư tưởng cốt lõi của chủ nghĩa duy vật biện chứng: mọi sự vật, hiện tượng đều trải qua các giai đoạn phát triển, từ hình thành, phát triển đến diệt vong, và không có gì là tồn tại vĩnh viễn, bất biến.
Giải đáp: Chủ nghĩa duy vật biện chứng – Vũ trụ trong một hạt cát
Nói một cách dễ hiểu, chủ nghĩa duy vật biện chứng khẳng định rằng:
- Thế giới là vật chất: Mọi thứ xung quanh ta, từ con người, động vật, cây cỏ đến những thứ trừu tượng như suy nghĩ, ý thức đều có nguồn gốc từ vật chất. Nói như GS.TS Nguyễn Văn Minh, “vật chất là gốc rễ của mọi tồn tại, là cái tạo nên thế giới”.
- Vận động là bản chất của vật chất: Không có gì là đứng yên tuyệt đối. Mọi sự vật, hiện tượng đều vận động và phát triển không ngừng, theo những quy luật nhất định. Ví dụ, như vòng đời của một cái cây, từ hạt mầm nhỏ bé đến khi đâm chồi, lớn lên, ra hoa kết trái và cuối cùng là tàn lụi.
- Sự vật luôn vận động và phát triển theo chiều hướng tiến lên: Mỗi sự thay đổi, dù là nhỏ bé, đều góp phần tạo nên sự phát triển không ngừng của thế giới.
Tree Development
Chủ nghĩa duy vật biện chứng không chỉ là lý thuyết suông mà còn là “kim chỉ nam” cho hành động của con người. Hiểu được quy luật vận động của thế giới, chúng ta sẽ có cái nhìn đúng đắn hơn về hiện thực, từ đó có những quyết định sáng suốt trong cuộc sống.
Ứng dụng của chủ nghĩa duy vật biện chứng trong đời sống
Từ việc giải thích các hiện tượng tự nhiên đến việc dự đoán xu hướng phát triển của xã hội, chủ nghĩa duy vật biện chứng len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống. Ví dụ, trong lĩnh vực giáo dục, việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực, lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích sự sáng tạo, chủ động của học sinh cũng chính là một minh chứng cho việc vận dụng triết lý này.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm?
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ nghĩa duy vật biện chứng. Hãy tiếp tục theo dõi LaLaGi.edu.vn để khám phá thêm nhiều kiến thức bổ ích khác nhé!
Đừng quên để lại bình luận và chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích!
