“Bác sĩ ơi, cháu nghe nói ông nội bị COPD, bệnh đó nguy hiểm lắm phải không ạ? Bác sĩ có thể giải thích rõ Copd Là Bệnh Gì cho cháu được không ạ?”. Chắc hẳn nhiều người trong số chúng ta cũng từng thắc mắc như vậy khi nghe đến căn bệnh COPD, nhất là khi người thân yêu của mình mắc phải. Vậy COPD là gì? Hãy cùng La Lági tìm hiểu nhé!
Ý nghĩa của COPD trong y học
COPD là từ viết tắt của Chronic Obstructive Pulmonary Disease, dịch sang tiếng Việt là Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Nghe có vẻ phức tạp nhỉ? Thật ra, COPD là một nhóm bệnh liên quan đến phổi, khiến cho việc hô hấp trở nên khó khăn. Tưởng tượng đường thở của chúng ta như một ống tre, COPD khiến ống tre ấy bị hẹp dần, khiến việc đưa không khí vào phổi trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
COPD là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
COPD – “Kẻ đánh cắp hơi thở” thầm lặng
bệnh nhân COPD khó thở
COPD là một căn bệnh mạn tính, nghĩa là nó kéo dài và tiến triển dần theo thời gian. Bệnh nhân COPD thường gặp khó khăn trong việc thở, ho, khạc đờm dai dẳng. Trong văn hóa dân gian, ông bà ta thường gọi COPD là “hen suyễn mãn tính” hay “tràn khí phổi”. Dù không chính xác hoàn toàn, nhưng cách gọi này phần nào phản ánh sự khó thở, tức ngực mà bệnh nhân COPD phải chịu đựng.
Nguyên nhân nào dẫn đến COPD?
- Khói thuốc lá: “Thuốc lá có hại cho sức khỏe” – câu nói này chắc hẳn ai cũng biết, nhưng ít ai ngờ đến tác hại khủng khiếp của nó đối với lá phổi. Hơn 80% bệnh nhân COPD có tiền sử hút thuốc lá lâu năm.
- Ô nhiễm không khí: Sống trong môi trường ô nhiễm, tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, hóa chất cũng là nguyên nhân hàng đầu gây COPD.
- Di truyền: Một số ít trường hợp mắc COPD do yếu tố di truyền, đặc biệt là thiếu hụt alpha-1-antitrypsin.
- Nhiễm trùng đường hô hấp: Nhiễm trùng đường hô hấp mạn tính, đặc biệt là ở trẻ em, cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc COPD khi trưởng thành.
Triệu chứng của COPD – Khi nào cần đi khám?
Bạn nên đi khám bác sĩ ngay nếu thấy bản thân hoặc người nhà xuất hiện những triệu chứng sau đây:
- Ho kéo dài: Ho dai dẳng, thường nặng hơn vào buổi sáng và khi trời lạnh.
- Khạc đờm nhiều: Lượng đờm tăng lên, có thể trong hoặc vàng, xanh.
- Khó thở: Lúc đầu chỉ khó thở khi gắng sức, sau đó khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi.
- Thở khò khè: Nghe thấy tiếng rít, tiếng cò cử trong lồng ngực khi thở.
- Mệt mỏi: Cảm thấy mệt mỏi, uể oải, khó tập trung.
Chẩn đoán và điều trị COPD – “Cứu cánh” cho lá phổi tổn thương
Bác sĩ sẽ chẩn đoán COPD dựa trên triệu chứng lâm sàng, khám sức khỏe và các xét nghiệm như:
- Đo chức năng hô hấp: Xét nghiệm này giúp đánh giá mức độ tắc nghẽn đường thở.
- Chụp X-quang phổi: Giúp phát hiện các tổn thương ở phổi.
- Xét nghiệm máu: Giúp loại trừ các bệnh lý khác.
Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn COPD. Tuy nhiên, việc điều trị kịp thời và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ có thể giúp kiểm soát triệu chứng, làm chậm tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Bệnh nhân COPD nên và không nên làm gì?
Nên:
- Tuân thủ điều trị: Dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý bỏ thuốc hay thay đổi liều lượng.
- Bỏ thuốc lá: Đây là điều quan trọng nhất để ngăn chặn COPD tiến triển nặng hơn.
- Tránh tiếp xúc với khói bụi, hóa chất: Đeo khẩu trang khi ra đường, khi làm việc trong môi trường ô nhiễm.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, trái cây, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, muối, đường.
- Tập thể dục thường xuyên: Luyện tập thể dục phù hợp với sức khỏe, giúp tăng cường sức dẻo dai cho phổi.
bài tập thể dục cho người bệnh COPD
Không nên:
- Hút thuốc lá: Như đã nói, thuốc lá là “kẻ thù số 1” của lá phổi.
- Uống rượu bia: Rượu bia làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến bệnh COPD dễ tái phát và nặng hơn.
- Sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc: Chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
- Làm việc quá sức: Cần nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức gây mệt mỏi.
COPD và tâm linh – Niềm tin từ ngàn đời
Theo quan niệm tâm linh của người Việt, bệnh tật là do sự mất cân bằng âm dương trong cơ thể. COPD cũng không ngoại lệ. Ông bà ta tin rằng, việc giữ gìn tinh thần thoải mái, sống chan hòa, yêu thương sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, chống lại bệnh tật.
Tìm hiểu thêm về các bệnh lý hô hấp khác
Bạn muốn tìm hiểu thêm về hen suyễn, bệnh lý cũng liên quan đến đường hô hấp? Hãy xem bài viết “Hen suyễn là gì?” của Lalagi.edu.vn tại đây.
Kết luận
COPD là một căn bệnh mạn tính nguy hiểm, nhưng có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Hãy chủ động bảo vệ lá phổi của mình bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh, tránh xa khói thuốc lá và thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ bạn nhé!
Bài viết mang tính chất tham khảo, độc giả không tự ý áp dụng khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
