Ông Tư bán bánh mì ở góc phố, ngày nào cũng tất bật với gánh hàng của mình. Một hôm, có vị khách lạ ghé qua, mua liền một lúc chục ổ bánh mì. Ông Tư mừng rỡ, nghĩ thầm “Hôm nay khách sộp, chắc là sắp trúng mánh lớn”. Nhưng rồi ông giật mình, chợt nhớ ra dạo này giá cả leo thang, tiền trong túi ngày càng mất giá. Liệu “cơn bão giá” có “cuốn trôi” hết lợi nhuận của ông không?
Câu chuyện của ông Tư cũng chính là nỗi băn khoăn của nhiều người khi nhắc đến cụm từ “cung tiền”. Vậy rốt cuộc “Cung Tiền Là Gì”? Nó ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống thường nhật của chúng ta? Hãy cùng Lala tìm hiểu nhé!
“Cung tiền” – Khái niệm tưởng khó mà dễ hiểu
Nói một cách đơn giản, cung tiền giống như “dòng máu” của nền kinh tế, đại diện cho tổng lượng tiền mặt và các loại tài sản dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt đang lưu thông trong một quốc gia tại một thời điểm nhất định.
Bạn có thể hình dung “cung tiền” như lượng nước trong một bể chứa. Khi “vòi nước” được mở lớn (tức Ngân hàng Nhà nước phát hành thêm tiền), lượng nước trong bể tăng lên, “cung tiền” cũng tăng theo. Ngược lại, khi “vòi nước” khóa lại hoặc có “đường ống” bị rò rỉ (tiền bị thu hồi hoặc nằm im trong két sắt), “cung tiền” sẽ giảm xuống.
Lượng tiền trong nền kinh tế
Các cấp độ của “dòng chảy” tiền tệ
“Cung tiền” thường được phân thành các cấp độ dựa trên tính thanh khoản của các loại tài sản, ví dụ như M1, M2, M3. Mỗi cấp độ lại phản ánh một khía cạnh khác nhau của “dòng chảy” tiền tệ trong nền kinh tế.
M1: “Dòng chảy” nhanh như chớp
M1 là thước đo hẹp nhất của cung tiền, bao gồm tiền mặt đang lưu thông và tiền gửi không kỳ hạn. Đây là những loại tài sản có tính thanh khoản cao nhất, có thể sử dụng ngay lập tức để thực hiện giao dịch.
M2: “Dòng chảy” êm đềm
M2 bao gồm M1 cộng với tiền gửi có kỳ hạn và tiền gửi tiết kiệm tại các tổ chức tín dụng. M2 phản ánh khả năng thanh toán trong ngắn hạn của nền kinh tế.
M3: “Dòng chảy” tiềm năng
M3 là thước đo rộng nhất của cung tiền, bao gồm M2 cộng với các loại giấy tờ có giá trị khác, chẳng hạn như chứng khoán thị trường tiền tệ, thẻ tín dụng,… M3 thể hiện tiềm năng thanh toán trong dài hạn của nền kinh tế.
Biểu đồ cung tiền
“Cung tiền” – Con dao hai lưỡi
“Cung tiền” đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế. Nó giống như “lửa” vậy, có thể sưởi ấm cho căn nhà nhưng cũng có thể thiêu rụi tất cả nếu không được kiểm soát.
Mặt tích cực: “Đòn bẩy” cho tăng trưởng
“Cung tiền” dồi dào giúp thúc đẩy đầu tư, sản xuất kinh doanh, từ đó tạo thêm nhiều việc làm và tăng trưởng kinh tế. Ngược lại, “cung tiền” khan hiếm có thể kìm hãm sự phát triển, khiến nền kinh tế rơi vào trì trệ.
Mặt tiêu cực: Nguy cơ “bùng nổ” lạm phát
Nếu “cung tiền” tăng quá nhanh, vượt quá khả năng hấp thụ của nền kinh tế, “con ngựa bất kham” lạm phát sẽ xuất hiện, đẩy giá cả hàng hóa, dịch vụ tăng cao, gây xói mòn sức mua của người dân.
“Cân bằng” cung tiền – Bài toán của các nhà hoạch định chính sách
Kiểm soát “cung tiền” là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Ngân hàng Nhà nước nhằm ổn định kinh tế vĩ mô. Bằng các công cụ chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước có thể điều tiết “dòng chảy” tiền tệ, hướng đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về “thế giới” tài chính?
Hãy cùng Lala khám phá thêm những kiến thức bổ ích về tài chính – ngân hàng qua các bài viết:
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm “cung tiền”. Đừng quên để lại bình luận và chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích nhé!
