“Bút sa gà chết, lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Ông bà ta dạy cấm có sai bao giờ. Thế nhưng, trong thời đại công nghệ số, với sự lên ngôi của mạng xã hội, những lời nói “vô thưởng vô phạt” ấy có khi lại trở thành vũ khí sắc bén, đẩy người khác vào con đường cùng. Đó chính là cyberbullying – Nỗi ám ảnh thời công nghệ. Vậy cụ thể Cyberbullying Là Gì? Hãy cùng Lalagi.edu.vn tìm hiểu sâu hơn về vấn nạn nhức nhối này và cách đối phó hiệu quả nhé!
Cyberbullying là gì? – Giải mã thuật ngữ “nóng”
1. Khái niệm cyberbullying
Cyberbullying, hay còn được gọi là bắt nạt trực tuyến, là hành vi sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (internet, điện thoại, mạng xã hội…) để quấy rối, đe dọa, làm nhục hoặc khủng bố tinh thần người khác một cách có chủ đích và lặp đi lặp lại.
Nói một cách dễ hiểu, nếu bạn bị ai đó công kích, nhạo báng, bêu riếu… trên mạng xã hội, diễn đàn, tin nhắn… một cách có hệ thống và gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của bạn, thì bạn chính là nạn nhân của cyberbullying.
2. Các hình thức cyberbullying phổ biến
Giống như bắt nạt truyền thống, cyberbullying cũng có nhiều hình thức thể hiện đa dạng và tinh vi, có thể kể đến như:
- Lăng mạ, sỉ nhục: Sử dụng ngôn ngữ tục tĩu, miệt thị để nhục mạ, chửi bới, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác.
- Đe dọa, khủng bố: Gửi tin nhắn đe dọa, tung tin đồn thất thiệt, phát tán hình ảnh, video nhạy cảm để uy hiếp tinh thần nạn nhân.
- Loại trừ, cô lập: Cố ý cô lập, tẩy chay nạn nhân khỏi các nhóm bạn bè, cộng đồng trực tuyến.
- Mạo danh: Lập tài khoản giả mạo nạn nhân để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của người bị mạo danh.
3. Cyberbullying nguy hiểm như thế nào?
Nhiều người cho rằng, cyberbullying chỉ là “trò đùa con nít”, “chuyện vặt vãnh” trên mạng. Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn trái ngược. Cyberbullying có thể gây ra những hậu quả khôn lường đối với nạn nhân, cả về thể chất lẫn tinh thần:
- Rối loạn tâm lý: Tự ti, trầm cảm, lo âu, sợ hãi, thậm chí có thể dẫn đến suy nghĩ và hành vi tự tử.
- Học tập sa sút: Mất tập trung, chán nản, ngại đến trường, kết quả học tập giảm sút.
- Mối quan hệ xã hội bị ảnh hưởng: Khó khăn trong việc tạo dựng và duy trì các mối quan hệ bạn bè, gia đình, xã hội.
- Mắc các chứng bệnh về tâm lý: Nghiên cứu của PGS.TS tâm lý Nguyễn Thị Minh (Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn) cho thấy, 70% nạn nhân của cyberbullying có nguy cơ mắc các chứng bệnh về tâm lý như trầm cảm, rối loạn lo âu, stress sau sang chấn…
Các hình thức cyberbullying
Tại sao cyberbullying lại trở thành vấn nạn nhức nhối?
Vậy tại sao cyberbullying lại dễ dàng “bùng phát” và trở thành vấn nạn nhức nhối trong xã hội hiện đại như vậy?
- Tính ẩn danh: Mạng internet như “chiếc mặt nạ” che giấu danh tính thật, khiến nhiều người được thể “lộng ngôn”, buông lời cay nghiệt mà không sợ bị phát hiện.
- Sự lan truyền chóng mặt: Chỉ cần một cú click chuột, thông tin xấu, độc hại có thể lan truyền với tốc độ chóng mặt, khiến nạn nhân bị tấn công, bêu riếu trên diện rộng.
- Thiếu sự đồng cảm: Nhiều người chưa nhận thức được hết sự nguy hiểm của cyberbullying, thậm chí còn hùa theo, cổ xúy cho hành vi sai trái.
Đối mặt với cyberbullying – Bạn cần làm gì?
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”. Để phòng tránh và đối phó với cyberbullying, bạn có thể tham khảo một số lời khuyên hữu ích sau:
- Bảo mật thông tin cá nhân: Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân, hình ảnh, video nhạy cảm lên mạng xã hội.
- Cẩn trọng với những gì bạn đăng tải: Suy nghĩ kỹ trước khi đăng tải bất cứ điều gì lên mạng xã hội, tránh trở thành “miếng mồi ngon” cho kẻ xấu lợi dụng.
- “Kiểm soát” danh sách bạn bè: Chỉ kết bạn với những người bạn quen biết và tin tưởng.
- Báo cáo hành vi cyberbullying: Nếu bạn là nạn nhân hoặc chứng kiến hành vi cyberbullying, hãy mạnh dạn báo cáo với nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội, cơ quan chức năng để kịp thời ngăn chặn và xử lý.
Ảnh hưởng của cyberbullying
Kết nối tâm linh – “Gieo nhân nào, gặt quả nấy”
Người xưa có câu “Lời nói chẳng mất tiền mua”, nhưng trong thời đại công nghệ số ngày nay, lời nói có thể trở thành “con dao hai lưỡi”.
Trong quan niệm tâm linh của người Việt, việc nói xấu, bôi nhọ danh dự người khác là hành động tạo nghiệp chướng, ảnh hưởng đến phúc phần của bản thân và gia đình. Gieo nhân nào, gặt quả nấy, những kẻ gieo rắc nỗi đau cho người khác rồi cũng sẽ phải trả giá cho hành động của mình.
Hãy cùng chung tay đẩy lùi cyberbullying!
Cyberbullying không chỉ là vấn đề của riêng ai mà là vấn nạn chung của toàn xã hội. Hãy cùng Lalagi.edu.vn chung tay xây dựng một môi trường mạng an toàn, lành mạnh, nơi mà mỗi người chúng ta đều có thể tự do thể hiện bản thân mà không sợ bị tấn công, miệt thị.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các vấn nạn xã hội khác, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết liên quan như: Harass là gì, Bắt nạt là gì,…
Hãy chia sẻ bài viết này đến bạn bè, người thân để lan tỏa thông điệp tích cực, cùng chung tay đẩy lùi cyberbullying!
