Bạn đã bao giờ nghe câu “trong một con người là muôn vàn con người khác nhau”? Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng đó lại là sự thật, nhất là khi nhắc đến hiện tượng đa nhân cách, một bí ẩn tâm lý khiến người ta vừa tò mò vừa e ngại. Vậy thực chất, đa Nhân Cách Là Gì? Liệu có phải như chúng ta vẫn thường hình dung, một người bỗng chốc thay đổi tính cách, lúc hiền lành, lúc hung dữ?
Ý Nghĩa Của Đa Nhân Cách
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, chúng ta thường nghe đến những câu chuyện về “người bị nhập”, bỗng chốc thay đổi tính cách, nói năng bất thường. Liệu đó có phải là đa nhân cách? Thực tế, đa nhân cách là một rối loạn tâm lý phức tạp, còn được gọi là Rối loạn Định danh Phân ly.
Người mắc chứng này thường có từ hai hoặc nhiều “bản ngã” (hay nhân cách) cùng tồn tại trong một cơ thể. Mỗi nhân cách có cách suy nghĩ, cảm xúc, hành vi, ký ức và thậm chí là cả giọng nói, sở thích riêng biệt. Sự chuyển đổi giữa các nhân cách có thể diễn ra đột ngột, đôi khi do stress, sang chấn tâm lý hoặc những tác động từ môi trường bên ngoài.
Rối loạn nhân cách
Sự Thật Về Rối Loạn Đa Nhân Cách
Không giống như những gì chúng ta thường thấy trên phim ảnh, người đa nhân cách không hẳn là nguy hiểm. Họ thường là nạn nhân của những tổn thương tâm lý sâu sắc trong quá khứ, và việc hình thành nhiều nhân cách là cách họ tự bảo vệ bản thân khỏi những ký ức đau buồn.
Tuy nhiên, đa nhân cách có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người bệnh, từ các mối quan hệ xã hội, công việc đến sức khỏe tinh thần. Họ có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát hành vi, cảm xúc, thậm chí là mất đoạn ký ức quan trọng.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn An (tên nhân vật được tạo ngẫu nhiên), chuyên gia tâm lý tại Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia, đa nhân cách thường bắt nguồn từ những sang chấn tâm lý nghiêm trọng trong quá khứ, đặc biệt là ở độ tuổi còn nhỏ, ví dụ như bị lạm dụng, chứng kiến bạo lực gia đình, hoặc trải qua tai nạn kinh hoàng.
Nhận Biết Và Điều Trị Đa Nhân Cách
Vậy làm sao để nhận biết người đa nhân cách? Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:
- Mất đoạn ký ức: Thường xuyên quên những sự kiện, thông tin quan trọng, thậm chí là cả những khoảng thời gian dài trong quá khứ.
- Thay đổi hành vi đột ngột: Có những lúc cư xử khác thường, không giống với tính cách vốn có.
- Nghe thấy giọng nói trong đầu: Nghe thấy nhiều giọng nói khác nhau trò chuyện trong đầu, đôi khi còn ra lệnh hoặc điều khiển hành động.
- Cảm xúc bất ổn: Dễ thay đổi tâm trạng, lúc vui vẻ, lúc buồn bã, giận dữ…
Điều trị tâm lý
Nếu bạn hoặc người thân có những dấu hiệu trên, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý. Đa nhân cách hoàn toàn có thể được điều trị bằng liệu pháp tâm lý, giúp người bệnh kiểm soát các nhân cách, hàn gắn những tổn thương trong quá khứ và sống một cuộc sống bình thường.
Tìm Hiểu Thêm Về Các Vấn Đề Tâm Lý Khác
Để hiểu rõ hơn về rối loạn đa nhân cách và các vấn đề tâm lý khác, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết sau:
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về đa nhân cách là gì. Hãy nhớ rằng, sức khỏe tinh thần cũng quan trọng như sức khỏe thể chất. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia khi cần thiết.
