Bạn có bao giờ cảm thấy như mình đang phát điên khi nói chuyện với ai đó? Họ liên tục phủ nhận những gì bạn nhớ, nói rằng bạn đang tưởng tượng ra mọi thứ và khiến bạn nghi ngờ chính cảm xúc của mình? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đã và đang là nạn nhân của gaslighting. Vậy Gaslighting Là Gì?
Người phụ nữ cảm thấy bối rối và hoang mang
1. Gaslighting là gì? Lật tẩy chiêu trò thao túng tâm lý tinh vi
Thuật ngữ “gaslighting” bắt nguồn từ vở kịch Gas Light (1938) và bộ phim cùng tên năm 1944. Trong câu chuyện, một người chồng thao túng vợ mình đến mức khiến cô tin rằng mình đang mất trí. Hắn ta làm mờ dần đèn gas trong nhà và khăng khăng rằng mình không hề động vào, khiến cô nghi ngờ chính nhận thức của bản thân.
Ngày nay, gaslighting là một hình thức lạm dụng tâm lý tinh vi, trong đó kẻ thao túng thao túng thông tin và bó méo hiện thực để khiến nạn nhân nghi ngờ chính mình. Nói một cách dễ hiểu, kẻ thao túng sẽ khiến bạn cảm thấy như mình đang “phát điên”.
Nhà tâm lý Nguyễn Thị Minh Tâm, trong cuốn sách “Tâm lý học tội phạm”, đã từng viết: “Gaslighting là một dạng bạo hành tâm lý cực kỳ nguy hiểm bởi nó diễn ra âm thầm và dần dần hủy hoại lòng tự trọng, sự tự tin của nạn nhân.”
2. Dấu hiệu nhận biết gaslighting
Vậy làm sao để nhận biết được mình có đang bị gaslighting hay không? Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:
- Họ liên tục phủ nhận những gì bạn nói, ngay cả khi bạn có bằng chứng rõ ràng.
- Họ hạ thấp cảm xúc của bạn, cho rằng bạn quá nhạy cảm, đang “làm quá” hoặc “điên rồ”.
- Họ gieo rắc hạt giống nghi ngờ, khiến bạn tự hỏi về trí nhớ, nhận thức và sự tỉnh táo của chính mình.
- Họ cô lập bạn khỏi bạn bè và gia đình, khiến bạn phụ thuộc vào họ nhiều hơn.
Người đàn ông đang gian dối và thao túng người phụ nữ
3. Làm gì khi bạn bị gaslighting?
Nếu nhận thấy mình đang là nạn nhân của gaslighting, hãy nhớ rằng bạn không đơn độc và có cách để thoát khỏi tình huống này:
- Tin tưởng vào trực giác của bản thân: Nếu bạn cảm thấy có điều gì không ổn, rất có thể là có.
- Ghi lại những gì xảy ra: Việc ghi chép có thể giúp bạn củng cố trí nhớ và nhận ra mẫu hành vi thao túng của kẻ lạm dụng.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài: Hãy tâm sự với bạn bè, gia đình hoặc chuyên gia tâm lý để nhận được sự hỗ trợ và lời khuyên.
- Cắt đứt liên lạc với kẻ thao túng: Đây là bước khó khăn nhưng cần thiết để bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn.
4. Bạn muốn tìm hiểu thêm về các mối quan hệ độc hại?
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về gaslighting là gì và cách đối phó với nó. Hãy nhớ rằng bạn xứng đáng được đối xử với sự tôn trọng và yêu thương.
Để tìm hiểu thêm về các mối quan hệ độc hại và cách bảo vệ bản thân, mời bạn đọc thêm các bài viết khác trên lalagi.edu.vn:
Hãy để lại bình luận bên dưới nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn chia sẻ câu chuyện của mình!
