Bà ngoại tôi thường kể, hồi xưa, ở quê tôi, có một gia đình nghèo khó, quanh năm vất vả, lam lũ. Họ có đứa con gái xinh đẹp, nết na. Một hôm, người con gái bị ốm nặng, sốt cao, li bì. Gia đình chạy chữa khắp nơi, nhưng bệnh tình không thuyên giảm. Đến một ngày, người hàng xóm tốt bụng mách nước, bảo họ nên dùng lá ngón nấu nước cho con gái uống, vì lá ngón có vị đắng, có thể thanh nhiệt, giải độc. Tin lời người hàng xóm, gia đình đã hái lá ngón về nấu nước cho con gái uống. Vài ngày sau, cô gái qua đời.
Câu chuyện của bà ngoại khiến tôi tò mò về lá ngón, một loại cây được cho là có độc tính cực mạnh. Vậy Lá Ngón Là Gì? Tại sao lại có tiếng đồn về sự nguy hiểm của nó?
Lá Ngón: Loài Cây Chết Chóc
Lá ngón, hay còn gọi là trúc đào, cây thuốc độc, cây cẩm lai, là một loài cây thuộc họ trúc đào (Apocynaceae). Cây lá ngón có chiều cao từ 1-3 mét, thân cây có màu nâu xám, lá cây hình mác nhọn, màu xanh đậm.
lá ngón cây thuốc độc
Cây lá ngón mọc hoang ở nhiều vùng miền của Việt Nam, từ rừng núi đến đồng bằng. Loài cây này có chứa độc tố rất mạnh, đặc biệt là ở phần lá, rễ, hạt và hoa.
Độc tố trong lá ngón
Lá ngón chứa nhiều loại độc tố, trong đó độc tố chính là Gelsemine và Gelsemium. Gelsemine có tác động mạnh lên hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng như:
- Liệt cơ: Gelsemine ức chế sự dẫn truyền thần kinh tại các khớp thần kinh cơ, gây ra liệt cơ, liệt hô hấp, dẫn đến tử vong.
- Giảm huyết áp: Gelsemine làm giảm huyết áp bằng cách ức chế hoạt động của hệ thần kinh giao cảm.
- Nhịp tim chậm: Gelsemine làm chậm nhịp tim, giảm lưu lượng máu đến cơ tim, có thể dẫn đến ngừng tim.
Ngoài Gelsemine và Gelsemium, lá ngón còn chứa các độc tố khác như Gelsemicine, Gelsemine-N-oxide, Gelsemium alkaloids… Những độc tố này cũng góp phần gây độc cho cơ thể.
Tại Sao Lá Ngón Lại Được Gọi Là “Cây Chết Chóc”?
Lá ngón được mệnh danh là “cây chết chóc” bởi độc tố của nó rất mạnh, chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Liều lượng gây chết: Theo các nghiên cứu, liều lượng gây chết của lá ngón đối với người lớn là 0,5 – 2 gram lá tươi.
- Thời gian phát tác: Các triệu chứng ngộ độc lá ngón thường xuất hiện sau khi ăn phải lá ngón từ 30 phút đến 2 giờ.
lá ngón chạy thuốc độc nguy hiểm
Triệu chứng ngộ độc lá ngón
- Buồn nôn, nôn mửa: Đây là triệu chứng thường gặp nhất, có thể kèm theo đau bụng dữ dội.
- Liệt cơ: Cảm giác mệt mỏi, yếu cơ, khó khăn khi vận động, nói chuyện, nuốt, thậm chí liệt cơ hoàn toàn.
- Rối loạn nhịp tim: Nhịp tim nhanh, chậm hoặc không đều, huyết áp tụt.
- Rối loạn hô hấp: Khó thở, thở gấp, thở yếu, thậm chí ngừng thở.
- Mất ý thức: Ngủ gà, hôn mê, co giật, tử vong.
Lá Ngón Và Tâm Linh
Trong quan niệm tâm linh của người Việt, lá ngón được cho là loại cây mang năng lượng âm, có thể gây hại cho con người. Người xưa thường kiêng kỵ việc trồng lá ngón gần nhà, bởi họ tin rằng loài cây này có thể mang đến những điều không may mắn.
Những Lưu Ý Khi Gặp Gỡ Lá Ngón
- Tránh tiếp xúc trực tiếp: Không nên chạm tay vào lá ngón, đặc biệt là khi tay đang có vết thương hở.
- Không tự ý sử dụng lá ngón làm thuốc: Lá ngón có độc tính rất mạnh, không nên tự ý sử dụng để điều trị bệnh.
- Giữ gìn vệ sinh an toàn thực phẩm: Cẩn thận khi chế biến thực phẩm, đặc biệt là các loại rau rừng, tránh nhầm lẫn với lá ngón.
- Giáo dục cho trẻ em: Nên dạy trẻ em nhận biết lá ngón và các nguy hiểm của loài cây này.
Kết Luận
Lá ngón là một loài cây rất nguy hiểm, có thể gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời. Hãy nâng cao ý thức về sự nguy hiểm của loài cây này, tuân thủ các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Bạn còn muốn tìm hiểu thêm về:
Hãy chia sẻ bài viết này để mọi người cùng nâng cao kiến thức về lá ngón và bảo vệ sức khỏe của mình!
