“Lạy ông Táo về trời, ông Táo ông về chớ vội đi… ” – Câu hát quen thuộc mỗi dịp ông Công ông Táo chắc hẳn đã in sâu trong tâm trí mỗi người con đất Việt. Tục truyền, các vị thần linh cai quản gia đình cưỡi cá chép hóa rồng bay về trời, báo cáo với Ngọc Hoàng về việc làm ăn của gia chủ trong năm qua. Và bạn có biết không, con đường mà ông Táo về chầu trời được cho là đầy sấm chớp, lóe sáng cả một góc trời. Vậy, tia chớp là gì mà lại tạo nên hiện tượng thiên nhiên kỳ thú đến vậy? Hãy cùng Lalagi.edu.vn khám phá nhé!
Tia chớp là gì? – Lời giải đáp từ khoa học và những câu chuyện dân gian
1. Tia chớp là gì? – Khi khoa học lý giải hiện tượng thiên nhiên
Nói một cách dễ hiểu, tia chớp là hiện tượng phóng điện trong khí quyển. Khi các đám mây mang điện tích trái dấu tích tụ đủ lớn, chúng sẽ tạo ra một điện trường cực mạnh. Lúc này, không khí xung quanh bị ion hóa, tạo thành một đường dẫn điện. Và “xoẹt”, dòng điện cực lớn chạy qua đường dẫn này, tạo ra ánh sáng chói lòa mà ta gọi là tia chớp.
Tia chớp trong đêm
2. Tia chớp trong tâm thức người Việt – Giữa ranh giới của khoa học và tâm linh
Từ xa xưa, khi khoa học chưa phát triển, người Việt đã lý giải hiện tượng tia chớp theo cách riêng của mình. Truyền thuyết kể rằng, mỗi khi trời nổi cơn giông, là lúc các vị thần linh đang “dùng phép”. Tia chớp được xem như vũ khí của thần linh, được sử dụng để trừng phạt kẻ ác, bảo vệ người lương thiện.
GS.TS Trần Văn An – chuyên gia văn hóa dân gian – chia sẻ trong cuốn sách “Văn hóa tâm linh người Việt”: “Tín ngưỡng thờ thần Sấm, thần Chớp đã xuất hiện từ rất sớm trong đời sống tâm linh của người Việt. Hình ảnh tia chớp với sức mạnh phi thường đã tạo nên nỗi sợ hãi, đồng thời là niềm kính畏 đối với các thế lực siêu nhiên.”
3. Tia chớp và những điều bạn có thể chưa biết
- Nhiệt độ của tia chớp: Bạn có biết, nhiệt độ của tia chớp có thể lên tới 30.000 độ C, nóng hơn cả bề mặt Mặt trời?
- Âm thanh của sấm: Tiếng sấm vang rền sau mỗi tia chớp chính là kết quả của sự giãn nở đột ngột của không khí do nhiệt độ cao.
- Tia chớp có thể đánh trúng hai lần: Mặc dù có câu nói “sét đánh không ai trúng hai lần”, nhưng thực tế điều này hoàn toàn có thể xảy ra. Các tòa nhà cao tầng, cột thu lôi, … thường là mục tiêu của tia chớp.
Con người và tia chớp
Cẩn trọng với “bà chớp, ông giông” – Mẹo hay phòng tránh tai nạn do tia chớp
Dù mang vẻ đẹp kỳ diệu, tia chớp cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình, bạn nên:
- Tìm nơi trú ẩn an toàn: Khi trời có giông, hãy tìm nơi trú ẩn kín đáo, tránh xa các khu vực cao, cây cối, đường dây điện.
- Tránh tiếp xúc với nước: Nước là chất dẫn điện tốt, vì vậy hãy tránh tiếp xúc với nước khi trời có giông.
- Ngắt kết nối các thiết bị điện: Tia chớp có thể gây ra sự cố điện, vì vậy hãy rút phích cắm các thiết bị điện khỏi ổ cắm.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tia chớp – hiện tượng thiên nhiên kỳ thú nhưng cũng đầy bí ẩn. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các hiện tượng thiên nhiên khác, hãy ghé thăm chuyên mục Khám phá thế giới trên Lalagi.edu.vn!
Và bạn có biết, hiện tượng cầu vồng xuất hiện sau cơn mưa cũng kỳ diệu không kém tia chớp đâu. Hãy cùng khám phá bí mật về cầu vồng qua bài viết: Cầu vồng là gì?
