A woman speaking Chinese
A woman speaking Chinese

“Mandarin” là tiếng gì? Giải mã bí ẩn đằng sau cái tên “quý tộc”

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao người ta lại gọi tiếng Trung là “Mandarin” không? Cái tên nghe có vẻ “sang chảnh” này rốt cuộc có liên quan gì đến ngôn ngữ được sử dụng bởi hàng triệu người trên thế giới? Hôm nay, hãy cùng lalagi.edu.vn “giải mã” bí ẩn thú vị này nhé!

Ý nghĩa của “Mandarin” trong thế giới ngôn ngữ

“Mandarin” trong tiếng Anh, bắt nguồn từ tiếng Bồ Đào Nha “mandarim”, vốn được dùng để chỉ các quan lại trong triều đình phong kiến Trung Hoa xưa. Vậy tại sao từ chỉ quan lại lại được dùng để gọi tên một ngôn ngữ?

Thực ra, “Mandarin” ban đầu không dùng để chỉ tiếng Trung nói chung. Nó ám chỉ một biến thể ngôn ngữ được sử dụng bởi giới quan lại và trí thức thời xưa, hay còn được biết đến là “Quan Thoại”. Giống như cách mà giới quý tộc ngày xưa thường sử dụng một ngôn ngữ riêng biệt, “Quan Thoại” là “tiếng nói của tầng lớp thượng lưu” và được coi là chuẩn mực ngôn ngữ thời bấy giờ.

Từ “Quan Thoại” đến “tiếng phổ thông”: Hành trình của “Mandarin”

Sau này, khi Trung Quốc chuyển mình sang thời kỳ hiện đại, nhu cầu về một ngôn ngữ chung cho cả nước ngày càng trở nên cấp thiết. “Quan Thoại”, với vị thế là ngôn ngữ chuẩn mực, đã được lựa chọn làm nền tảng cho việc hình thành tiếng phổ thông – ngôn ngữ chính thức của Trung Quốc ngày nay.

Dù vậy, cái tên “Mandarin” vẫn được sử dụng rộng rãi trên thế giới để chỉ tiếng Trung phổ thông. Có lẽ, cái tên gọi mang hơi hướng “quý tộc” này đã phần nào phản ánh được lịch sử và văn hóa lâu đời của ngôn ngữ Trung Hoa.

Tại sao “Mandarin” lại được sử dụng phổ biến?

Theo ông Nguyễn Văn A, chuyên gia ngôn ngữ học tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM, việc “Mandarin” được sử dụng phổ biến có thể do:

  • Tính lịch sử: “Mandarin” đã được sử dụng từ lâu đời để chỉ tiếng Trung.
  • Tính ngắn gọn, dễ nhớ: So với “tiếng Trung phổ thông”, “Mandarin” ngắn gọn và dễ nhớ hơn.
  • Ảnh hưởng của phương Tây: Phương Tây là những người đầu tiên sử dụng “Mandarin” để chỉ tiếng Trung.

Vậy khi nào nên dùng “Mandarin”?

Ngày nay, bạn hoàn toàn có thể sử dụng “Mandarin” và “tiếng Trung phổ thông” thay thế cho nhau. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, việc sử dụng “Mandarin” sẽ giúp bạn thể hiện sự am hiểu về lịch sử và văn hóa ngôn ngữ.

A woman speaking ChineseA woman speaking Chinese

Ví dụ, khi bạn muốn nói về tiếng Trung trong bối cảnh lịch sử, văn hóa, bạn có thể dùng “Mandarin”. Còn khi bạn muốn nói về ngôn ngữ đang được sử dụng phổ biến tại Trung Quốc hiện nay, bạn có thể dùng “tiếng Trung phổ thông”.

Những điều thú vị xoay quanh “Mandarin”

  • “Mandarin” không chỉ là tên gọi của ngôn ngữ mà còn là tên gọi của một loại quả – quả quýt. Điều này là do hình dáng của quả quýt được cho là giống với trang phục của các quan lại thời xưa.
  • Ngoài “Mandarin”, tiếng Trung còn được gọi là “Hán ngữ” (汉语) trong tiếng Trung, nghĩa là “ngôn ngữ của người Hán”.

Map of China and Chinese flagMap of China and Chinese flag

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa của “Mandarin”. Hãy tiếp tục theo dõi lalagi.edu.vn để khám phá thêm những điều thú vị về ngôn ngữ nhé!

Bạn có câu hỏi nào về ngôn ngữ hay văn hóa? Hãy để lại bình luận bên dưới để cùng thảo luận với chúng tôi!