“Ê, mày lại thế nữa rồi!”, “Biết thế này thì…”, “Bao nhiêu lần rồi hả?”… Bạn có thấy quen thuộc với những câu nói đầy “sức nặng” này không? Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng ít nhất một lần nghe thấy, hoặc thậm chí là chính bản thân “lĩnh hội” những lời lẽ như vậy. Đó chính là “mắng vốn” đấy! Vậy “mắng vốn” là gì, tại sao lại bị mắng vốn, và liệu có cách nào để “thoát nạn” khỏi những màn “tra tấn tinh thần” này? Hãy cùng lalagi.edu.vn đi tìm câu trả lời nhé!
Mắng vốn: “Nghệ thuật” chê trách đầy màu sắc
“Mắng vốn” – Từ góc nhìn ngôn ngữ
“Mắng vốn” là một cách nói dân dã, thường được sử dụng để chỉ hành động la rầy, trách móc ai đó vì những lỗi lầm, sai sót mà họ đã gây ra. Từ điển Tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học định nghĩa “mắng vốn” là:
“Nói nhiều lời trách móc, phàn nàn một cách gay gắt, thường là để trút sự bực tức, khó chịu của mình.”
Rõ ràng, “mắng vốn” không phải là một lời khen ngợi, mà mang hàm ý tiêu cực. Nó thể hiện sự không hài lòng, bực tức, thậm chí là giận dữ của người nói đối với hành vi của người nghe.
Khi nào thì bị “mắng vốn”?
Có muôn vàn lý do khiến bạn bị “mắng vốn”. Từ những chuyện nhỏ nhặt như quên đổ rác, đi học muộn, làm vỡ cái cốc,… cho đến những lỗi lầm nghiêm trọng hơn như không hoàn thành công việc, gây thất thoát tài sản,… đều có thể khiến bạn trở thành “nạn nhân” của những màn “mắng vốn” không hồi kết.
Học sinh bị mắng vốn vì đi học muộn
Tuy nhiên, “mắng vốn” không phải lúc nào cũng xuất phát từ sự giận dữ hay trách móc. Đôi khi, nó lại là cách thể hiện sự quan tâm, lo lắng của người lớn tuổi đối với con cháu, của thầy cô đối với học trò, hay đơn giản là của những người yêu thương bạn muốn bạn tốt hơn.
Tâm linh và “mắng vốn”: Có kiêng có lành?
Trong văn hóa của người Việt, việc bị người lớn tuổi “mắng vốn” vào những ngày đầu năm, đầu tháng thường được xem là điều xui xẻo. Người ta tin rằng, việc bị “mắng vốn” vào những ngày này sẽ khiến cả năm, cả tháng gặp nhiều điều không may mắn. Chính vì vậy, vào những dịp này, mọi người thường cố gắng nhường nhịn nhau hơn để tránh xảy ra những cuộc “khẩu chiến” không đáng có.
“Ăn chửi” sao cho “ngọt”?
Dù “mắng vốn” đôi khi chỉ là cách thể hiện sự quan tâm, lo lắng, nhưng chắc chắn chẳng ai muốn mình là “gương mặt thân quen” trong những màn “tra tấn tinh thần” này. Vậy làm thế nào để “thoát nạn” đây?
- Lắng nghe và thấu hiểu: Thay vì “cãi tay đôi” hay tỏ thái độ chống đối, hãy thử đặt mình vào vị trí của người đang “mắng vốn” bạn. Hãy lắng nghe và cố gắng thấu hiểu những lời họ nói, bạn sẽ nhận ra vấn đề nằm ở đâu và tìm cách giải quyết hiệu quả hơn.
- Nhận lỗi và sửa sai: “Có lỗi thì nhận, có sai thì sửa” – đây là cách ứng xử văn minh và khôn khéo nhất khi bị “mắng vốn”. Đừng cố gắng bao biện hay đổ lỗi cho người khác, điều đó chỉ khiến tình hình thêm tồi tệ mà thôi.
- Rút kinh nghiệm cho bản thân: “Vấp ngã để trưởng thành” – mỗi lần bị “mắng vốn” là một lần bạn học hỏi thêm kinh nghiệm sống. Hãy xem đó là bài học quý báu để bản thân hoàn thiện hơn mỗi ngày.
Người lớn đang mắng vốn trẻ con
Kết lại
“Mắng vốn” là một phần không thể thiếu trong cuộc sống. Quan trọng là bạn biết cách ứng xử sao cho khéo léo để biến những lời “chê trách” trở thành động lực giúp bản thân tiến bộ hơn.
Bạn có muốn biết thêm về cách ứng xử trong các tình huống giao tiếp khác? Hãy cùng khám phá thêm các bài viết thú vị khác trên lalagi.edu.vn như: Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân là gì?, Addicted là gì?.
Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn về những lần bị “mắng vốn” “nhớ đời” bằng cách để lại bình luận bên dưới nhé!
