“Dữ liệu, dữ liệu everywhere”, bạn có thấy câu nói này quen thuộc không? Giữa thời đại công nghệ 4.0, dữ liệu hiện diện khắp mọi nơi như “năm ngón tay trên một bàn tay”, từ việc bạn like một status trên Facebook, tìm kiếm thông tin trên Google, cho đến những giao dịch tài chính phức tạp. Vậy bạn có bao giờ tự hỏi, làm thế nào để những thông tin khổng lồ này được lưu trữ và sử dụng một cách hiệu quả? Câu trả lời nằm ở mô hình dữ liệu.
Ý nghĩa của “Mô hình dữ liệu”
1. “Mô hình dữ liệu”: Câu chuyện về “bản đồ kho báu” thông tin
Hãy tưởng tượng bạn có trong tay một kho báu thông tin khổng lồ, nhưng lại thiếu đi “bản đồ” để khai thác. Mô hình dữ liệu chính là “bản đồ” ấy! Nó là khung sườn logic, được thiết kế để tổ chức và phân loại dữ liệu, giúp chúng ta hiểu được mối quan hệ giữa các loại thông tin và dễ dàng khai thác, sử dụng chúng.
2. Lý giải theo góc nhìn tâm linh
Trong văn hóa dân gian Việt Nam, việc xây nhà, lập am thờ cũng cần có “mô hình”, được xem là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến sự thịnh vượng của gia chủ. Tương tự, mô hình dữ liệu cũng là nền tảng, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của toàn bộ hệ thống thông tin.
Giải đáp: Mô hình dữ liệu là gì?
Nói một cách dễ hiểu, mô hình dữ liệu là một biểu diễn trừu tượng của dữ liệu trong thế giới thực. Nó giống như “bộ khung xương” của một ngôi nhà, quyết định cách thức các phần tử dữ liệu được tổ chức, liên kết và truy xuất.
Ví dụ:
Giả sử bạn là chủ một cửa hàng bán sách online. Mô hình dữ liệu của bạn có thể bao gồm các thực thể như:
- Khách hàng: Tên, địa chỉ, số điện thoại, lịch sử mua hàng,…
- Sách: Tên sách, tác giả, thể loại, giá bán, số lượng tồn kho,…
- Đơn hàng: Mã đơn hàng, ngày đặt hàng, tổng giá trị,…
Các thực thể này được liên kết với nhau thông qua các mối quan hệ. Ví dụ, một khách hàng có thể đặt nhiều đơn hàng, mỗi đơn hàng có thể chứa nhiều sách.
mo-hinh-du-lieu-ban-do-kho-bau|Mô hình dữ liệu như bản đồ kho báu|A treasure map with key information about the location of a treasure, representing the relationship between different data elements in a database.|
mo-hinh-du-lieu-bo-khung-xuong-cua-ngoi-nha|Mô hình dữ liệu – bộ khung xương|A skeletal structure of a house, representing the framework of a database model, showing how data elements are organized and connected.|
