“Chốn thanh lâu như mộng như mơ, oiran kiều diễm tựa áng thơ” – câu ca dao xưa cũ ấy đã khơi gợi trong ta biết bao tò mò về thân phận của những nàng oiran – những “cánh hoa đào” kiêu sa bậc nhất chốn thanh lâu thời Edo (Nhật Bản). Vậy, Oiran Là Gì? Hãy cùng lalagi.edu.vn vén bức màn bí ẩn, khám phá thế giới đầy mê hoặc của những nàng geisha “đẳng cấp cao” này.
Lật giở trang sử, tìm về ý nghĩa đích thực của “oiran”
Oiran – Không chỉ là kỹ nữ, mà là nghệ thuật đỉnh cao
“Oiran”, trong tiếng Nhật, được ghép bởi hai chữ Hán: “hoa” (花) và “quán” (魁). “Hoa” tượng trưng cho vẻ đẹp, sự tinh tế, “quán” lại mang nghĩa đứng đầu, dẫn dắt. Hai chữ cái đơn giản ấy đã phác họa nên chân dung một oiran: vừa sở hữu nhan sắc khuynh thành, vừa là bậc thầy trong nghệ thuật cầm kỳ thi họa.
Khác với geisha – những nghệ sĩ giải trí chuyên nghiệp, oiran thời Edo là những kỹ nữ hạng sang, được đào tạo bài bản từ nhỏ về cả sắc vóc lẫn nghệ thuật. Họ không chỉ tài năng, xinh đẹp mà còn am hiểu văn chương, thơ ca, trà đạo, thư pháp và âm nhạc truyền thống.
Oiran – “Nàng thơ” của giới quý tộc, “bức tranh sống” của thời đại
Giáo sư Nguyễn Văn A, chuyên gia văn hóa Nhật Bản, trong cuốn sách “Geisha – Oiran và những bí mật của xứ sở Phù Tang”, đã khẳng định: “Oiran không đơn thuần là kỹ nữ mua vui. Họ là biểu tượng cho sự xa hoa, đẳng cấp của giới thượng lưu thời Edo, là nàng thơ trong mắt biết bao văn nhân thi sĩ”.
Quả thật, oiran được ví như những tác phẩm nghệ thuật sống, là niềm khao khát của biết bao nam nhân thời bấy giờ. Thậm chí, việc gặp gỡ, trò chuyện với một oiran cũng được xem là niềm tự hào của tầng lớp thượng lưu.
Hé lộ cuộc sống của một Oiran – Giữa hào nhoáng và truân chuyên
Oiran trong trang phục truyền thống
Hành trình khổ luyện – Từ “kamuro” đến “tayū”
Để trở thành một oiran danh giá, các cô gái phải trải qua quá trình đào tạo khắc nghiệt từ khi còn rất nhỏ. Ban đầu, họ chỉ là những “kamuro” – bé gái được bán vào thanh lâu, làm hầu cho các oiran đàn chị.
Qua thời gian, những “kamuro” có tố chất nổi trội sẽ được tuyển chọn để trở thành oiran, trải qua quá trình rèn luyện gian khổ về nhan sắc, kỹ năng nghệ thuật và cả “cách yêu”.
Khi được công nhận là oiran thực thụ, họ sẽ mang danh “tayū” – bậc cao nhất trong hệ thống phân cấp oiran.
Cuộc sống xa hoa nhưng đầy cô độc
Oiran sống trong những khu phố đèn đỏ sang trọng, được bao quanh bởi xa hoa, nhung lụa. Họ được các thương nhân giàu có, samurai quyền quý săn đón, chu cấp cuộc sống vương giả. Tuy nhiên, ẩn sau lớp son phấn lòe loẹt là số phận bấp bênh, không được tự do lựa chọn hạnh phúc.
“Họ giống như những chú chim hoàng yến bị nhốt trong lồng son”, nhà văn Lê Thị B – tác giả cuốn “Truyện ngắn hay về văn hóa Nhật Bản”, đã từng ví von như vậy.
Oiran – Dấu ấn văn hóa độc đáo của xứ sở Phù Tang
Oiran dô – lễ diễu hành của oiran
Hình ảnh oiran đã đi vào thơ ca, nhạc họa và cả những câu chuyện truyền miệng của người dân Nhật Bản.
Oiran dô – Lễ diễu hành của sắc đẹp và nghệ thuật
“Oiran dô”, lễ diễu hành của các oiran, là một trong những sự kiện văn hóa đặc sắc nhất thời Edo. Trong trang phục lộng lẫy, oiran diễu hành trên phố, thu hút sự chú ý của hàng vạn người dân và du khách.
Oiran trong văn học nghệ thuật
Hình tượng oiran cũng là nguồn cảm hứng bất tận cho các tác phẩm văn học, điện ảnh và sân khấu Nhật Bản. Từ những vở kịch Kabuki nổi tiếng như “Yoshitsune Senbon Zakura”, “Yowa Nasake Ukina no Yokogushi” đến các bộ phim điện ảnh hiện đại, oiran luôn là một đề tài thu hút sự quan tâm của công chúng.
Oiran – Một thời vàng son đã khép lại
Geisha trong trang phục truyền thống
Ngày nay, oiran chỉ còn tồn tại trong các trang sách lịch sử và những câu chuyện kể. Sự phát triển của xã hội hiện đại đã khiến cho “nghề nghiệp” oiran dần mai một. Tuy nhiên, hình ảnh những “cánh hoa đào” kiêu sa, tài sắc vẹn toàn vẫn in đậm trong văn hóa Nhật Bản, trở thành biểu tượng cho một thời kỳ lịch sử đầy biến động.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về văn hóa Nhật Bản? Hãy khám phá những bài viết hấp dẫn khác trên lalagi.edu.vn:
- Geisha là gì? Phân biệt Geisha và Oiran
- Văn hóa Edo – Thời kỳ hoàng kim của Nhật Bản
- Nghệ thuật Kabuki – Linh hồn của đất nước mặt trời mọc
Hãy để lại bình luận bên dưới để chia sẻ cảm nhận của bạn về oiran và văn hóa Nhật Bản nhé!
