Bạn có biết “porch” là gì không? Trong tiếng Anh, “porch” là một từ ngữ khá phổ biến, nhưng khi dịch sang tiếng Việt, nhiều người lại cảm thấy bỡ ngỡ. Thực chất, “porch” chính là phần hiên nhà quen thuộc trong kiến trúc Việt Nam. Vậy “porch” – hiên nhà có vai trò gì trong kiến trúc và cuộc sống của chúng ta? Hãy cùng Lalagi.edu.vn khám phá nhé!
Hiên nhà – Không gian giao thoa giữa trong và ngoài
1. “Porch” – Hiên nhà: Là gì và có từ bao giờ?
“Porch” là từ tiếng Anh, dùng để chỉ phần hiên nhà, mái hiên hoặc hành lang nhỏ có mái che nằm ở phía trước hoặc sau nhà. Đây là một phần kiến trúc khá phổ biến trên thế giới, từ những ngôi nhà cổ kính phương Tây cho đến những ngôi nhà truyền thống của Việt Nam.
Theo nhà nghiên cứu kiến trúc Nguyễn Văn An (giả định), “hiên nhà đã xuất hiện từ rất sớm trong kiến trúc Việt Nam, ít nhất là từ thời nhà Lý. Lúc bấy giờ, hiên nhà thường được xây dựng bằng gỗ, tre, nứa, lá… và là nơi gia đình sum họp, tiếp khách hoặc đơn giản là nghỉ ngơi, hóng mát.” (Trích từ cuốn “Kiến trúc nhà ở truyền thống Việt Nam”, giả định).
Hiên nhà gỗ cổ
2. Vai trò của hiên nhà trong kiến trúc và đời sống
Không chỉ đơn thuần là một phần của ngôi nhà, “porch” – hiên nhà còn mang nhiều ý nghĩa và vai trò quan trọng:
- Kết nối không gian: Hiên nhà là cầu nối giữa không gian bên trong và bên ngoài ngôi nhà. Nó tạo sự chuyển tiếp nhẹ nhàng, giúp con người dễ dàng thích nghi với sự thay đổi của môi trường.
- Tăng tính thẩm mỹ: Một hiên nhà được thiết kế đẹp mắt sẽ góp phần làm tăng thêm vẻ đẹp và sự sang trọng cho ngôi nhà.
- Mở rộng không gian sống: Hiên nhà có thể được sử dụng như một không gian sinh hoạt ngoài trời, nơi bạn có thể đặt bàn trà, ghế tựa để nghỉ ngơi, đọc sách, trò chuyện cùng bạn bè, người thân.
- Gắn kết tình làng nghĩa xóm: Hình ảnh những buổi chiều tà, người dân ngồi trên hiên nhà, trò chuyện rôm rả đã trở nên quen thuộc ở nhiều vùng quê Việt Nam. Hiên nhà là nơi gắn kết tình cảm gia đình, bạn bè và cộng đồng.
3. Một số loại “porch” phổ biến
Tùy theo kiến trúc và nhu cầu sử dụng, “porch” – hiên nhà có thể có nhiều kiểu dáng và kích thước khác nhau:
- Front porch: Hiên trước, thường nằm ở phía trước nhà, là nơi đón tiếp khách.
- Back porch: Hiên sau, thường nằm ở phía sau nhà, là nơi thư giãn, ngắm cảnh.
- Screened porch: Hiên nhà được bao quanh bởi lưới chống côn trùng, tạo không gian thoáng mát mà vẫn đảm bảo sự riêng tư.
- Sun porch: Hiên nhà được thiết kế để đón ánh nắng mặt trời, thường được sử dụng vào mùa đông.
Hiên nhà nhà phố
“Porch” – Hiên nhà trong tâm linh người Việt
Theo quan niệm dân gian, hiên nhà là nơi giao thoa giữa thế giới bên trong và bên ngoài, là nơi “thần linh đi qua”. Vì vậy, người Việt thường rất chú trọng đến việc giữ gìn vệ sinh và trang trí hiên nhà.
Ông bà ta thường khuyên “Nhà sạch thì mát, hiên nhà sạch thì mát trong nhà”. Một hiên nhà sạch sẽ, gọn gàng không chỉ mang lại cảm giác dễ chịu mà còn thể hiện sự hiếu khách của gia chủ.
Ngoài ra, người Việt còn có tục lệ đặt chậu cây cảnh, treo tranh phong thủy… trên hiên nhà để cầu mong may mắn, tài lộc.
Kết luận
“Porch” – hiên nhà là một phần không thể thiếu trong kiến trúc và đời sống của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Nó không chỉ mang giá trị thẩm mỹ mà còn là nơi kết nối không gian, gắn kết tình cảm và mang nhiều ý nghĩa tâm linh.
Bạn đã có ý tưởng nào cho “porch” – hiên nhà của mình chưa? Hãy chia sẻ với Lalagi.edu.vn nhé! Và đừng quên khám phá thêm nhiều bài viết thú vị khác về kiến trúc, văn hóa, đời sống… trên website của chúng tôi.
