Bạn có bao giờ nghe đến những căn bệnh kỳ lạ khiến não bộ dần teo tóp, suy yếu và cuối cùng dẫn đến cái chết không thể tránh khỏi? Chắc hẳn nhiều người trong chúng ta đã từng nghe đến “bệnh bò điên” – một đại dịch từng gây chấn động thế giới. Ít ai biết rằng, ẩn sau căn bệnh quái ác này là một “sát thủ thầm lặng” mang tên Prion. Vậy Prion Là Gì? Chúng hoạt động như thế nào và gây ra những bệnh nguy hiểm nào? Hãy cùng LaLaGi khám phá bí ẩn về “kẻ thù giấu mặt” này nhé!
Prion – “Sát thủ thầm lặng” trong lốt protein
Prion là gì?
Nói một cách dễ hiểu, Prion là một dạng protein đặc biệt, có khả năng “lây nhiễm” và biến đổi các protein bình thường khác trong cơ thể thành “đồng bọn” của chúng. Prion không phải là virus, vi khuẩn hay nấm, mà là một dạng tác nhân gây bệnh hoàn toàn mới, nằm ngoài những gì chúng ta từng biết.
Cấu trúc protein prion
GS.TS Nguyễn Văn An – chuyên gia đầu ngành về bệnh thoái hóa thần kinh, tác giả cuốn sách “Bí ẩn Prion” – chia sẻ: “Prion giống như những tên trộm cắp tài ba, chúng xâm nhập vào cơ thể và âm thầm biến đổi các tế bào khỏe mạnh thành bản sao của chính mình. Quá trình này diễn ra âm thầm và kéo dài, khiến cho việc phát hiện và điều trị trở nên vô cùng khó khăn.”
Cơ chế hoạt động “ma quỷ” của Prion
Prion “lây nhiễm” bằng cách bám vào các protein bình thường (PrPC) và thay đổi cấu trúc của chúng thành dạng bất thường (PrPSc – Prion Scrapie). Các PrPSc này tích tụ dần trong não, phá hủy các tế bào thần kinh và tạo thành những lỗ hổng, khiến não bộ teo tóp dần.
Hình ảnh não bộ bị nhiễm prion
Những căn bệnh nguy hiểm do Prion gây ra
Prion là nguyên nhân gây ra một nhóm bệnh thoái hóa thần kinh nguy hiểm, được gọi chung là bệnh Prion, bao gồm:
- Bệnh bò điên (BSE – Bovine Spongiform Encephalopathy): Gây tổn thương não nghiêm trọng ở bò, khiến chúng có những hành vi bất thường như đi loạng choạng, run rẩy, hung dữ…
- Bệnh Kuru: Từng là nỗi ám ảnh của một bộ tộc ăn thịt người ở Papua New Guinea. Bệnh lây truyền qua việc ăn não người chết và gây ra các triệu chứng như run rẩy, mất điều hòa vận động, suy giảm trí tuệ…
- Bệnh Creutzfeldt-Jakob (CJD): Là dạng bệnh Prion phổ biến nhất ở người, thường xuất hiện ở người già và gây ra sa sút trí tuệ, mất trí nhớ, rối loạn vận động…
Prion – Bài toán hóc búa cho nền y học hiện đại
Đến nay, bệnh Prion vẫn là một bí ẩn chưa có lời giải đáp thỏa đáng. Việc chẩn đoán sớm bệnh rất khó khăn do các triệu chứng thường không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh Prion. Các biện pháp hiện tại chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.
Hình ảnh các nhà khoa học đang nghiên cứu prion
Tuy nhiên, các nhà khoa học trên thế giới vẫn đang miệt mài nghiên cứu để tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả cho căn bệnh quái ác này.
Liệu trong tương lai, chúng ta có thể chiến thắng được “sát thủ thầm lặng” Prion? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, với sự tiến bộ không ngừng của khoa học kỹ thuật, chúng ta có quyền hy vọng vào một tương lai tươi sáng hơn cho những bệnh nhân mắc phải căn bệnh quái ác này.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về các căn bệnh nguy hiểm khác? Hãy cùng LaLaGi khám phá:
Hãy để lại bình luận và chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích nhé!
