“Biết người biết ta trăm trận trăm thắng”, ông bà ta xưa đã dạy như vậy. Nhưng liệu “soi” thông tin người khác trên mạng xã hội có phải là cách “biết người” khôn ngoan? Bài viết này sẽ cùng bạn giải mã hiện tượng “Stalk Là Gì” và những góc khuất tâm lý đằng sau hành động tưởng chừng như vô hại này.
Theo dõi mạng xã hội
“Stalk là gì?” – Khi những con chuột len lỏi trong thế giới ảo
“Stalk” trong tiếng Anh có nghĩa là “theo dõi một cách lén lút”. Trong thời đại bùng nổ mạng xã hội, “stalk” được sử dụng để chỉ hành động “lùng sục” thông tin của ai đó trên internet, thường là trên các nền tảng như Facebook, Instagram, Tiktok…
Bạn có bao giờ tò mò muốn biết về “crush” của mình, về đối thủ cạnh tranh trong công việc, hay đơn giản là về một người bạn cũ đã lâu không gặp? “Stalk” dường như là giải pháp nhanh gọn để thỏa mãn trí tò mò của con người.
Vì sao chúng ta “stalk”? – Giữa ranh giới của tò mò và ám ảnh
Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Thu Hà, tác giả cuốn sách “Tâm lý học ứng dụng trong đời sống”, việc “stalk” bắt nguồn từ tâm lý muốn kiểm soát và thỏa mãn sự tò mò. “Trong thời đại công nghệ số, việc tiếp cận thông tin trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Điều này khiến con người dễ rơi vào vòng xoáy của việc tìm kiếm thông tin về người khác, đôi khi vượt quá giới hạn cho phép.” – Bà Hà chia sẻ.
Tâm lý con người
“Stalk” – Lợi bất cập hại?
Mặt tích cực:
- Kết nối lại với bạn bè cũ: “Stalk” có thể giúp bạn tìm lại những người bạn đã mất liên lạc từ lâu.
- Cập nhật thông tin: Bạn có thể biết được cuộc sống hiện tại của bạn bè, người thân thông qua những chia sẻ của họ trên mạng xã hội.
Mặt tiêu cực:
- Xâm phạm quyền riêng tư: “Stalk” quá mức có thể bị coi là hành vi quấy rối, xâm phạm đời tư của người khác.
- Ảnh hưởng đến tâm lý: Việc so sánh bản thân với hình ảnh lung linh trên mạng xã hội của người khác có thể khiến bạn cảm thấy tự ti, chán nản.
- Mất thời gian: Bạn có thể lãng phí hàng giờ đồng hồ chỉ để “lướt” trang cá nhân của người khác.
Cẩn trọng với “stalk” – Sống thật với chính mình
Văn hóa dân gian Việt Nam có câu “Mắt thấy tai nghe chưa bằng tay sờ”, ngụ ý rằng không nên tin tưởng hoàn toàn vào những gì mình thấy. Trên mạng xã hội, mọi người thường chỉ thể hiện mặt tích cực của bản thân. Do đó, đừng để những thông tin ảo ảnh hưởng đến cuộc sống và cảm xúc của bạn.
Làm gì khi bị “stalk”?
- Bảo mật thông tin cá nhân: Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân nhạy cảm trên mạng xã hội.
- Chặn người theo dõi: Hầu hết các nền tảng mạng xã hội đều có chức năng chặn người dùng khác.
- Báo cáo hành vi quấy rối: Nếu bạn cảm thấy bị quấy rối, hãy báo cáo với cơ quan chức năng.
“Stalk” – giữa lằn ranh mong manh của tò mò và tôn trọng. Hãy là người dùng mạng xã hội thông thái, biết kiểm soát hành vi của mình để không gây ảnh hưởng đến người khác và chính bản thân mình.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách sử dụng mạng xã hội an toàn và hiệu quả, hãy tham khảo bài viết “[Tên bài viết liên quan]” tại [đường link bài viết liên quan].
