Bạn đã bao giờ nghe câu “Trời đánh còn tránh miếng ăn” chưa? Trong văn hóa dân gian Việt Nam, “ăn” là chuyện hệ trọng, liên quan mật thiết đến sự sinh tồn và cả những điều tâm linh huyền bí. Vậy nên, bên cạnh câu nói trên, ông cha ta còn truyền tai nhau nhiều điều kiêng kỵ khi ăn uống, trong đó có hiện tượng “bị Then”. Vậy “Then Là Gì?”, có ý nghĩa tâm linh như thế nào và cách ứng xử ra sao khi gặp phải? Hãy cùng Lala tìm hiểu nhé!
Ý nghĩa của “Then” trong văn hóa Việt
“Then” – Lời nguyền hay điềm báo tâm linh?
Trong tâm thức người Việt, “Then” mang ý nghĩa tâm linh khá nặng nề, thường được xem là một dạng “bị yểm”, “bị trù ếm” do ăn uống phạm úy, chẳng hạn như ăn đồ cúng chưa xin phép, hay có ai đó “nhớ” đến mình khi đang dùng bữa. Chẳng hạn, khi đang ăn mà hóc, nghẹn, người ta thường hay nói “Chắc có ai đó đang nhắc đến mình rồi!”.
bị then khi ăn uống
Tuy nhiên, theo góc nhìn của văn hóa dân gian, “Then” không hẳn là một lời nguyền độc ác mà là một lời nhắc nhở, một điềm báo từ thế giới tâm linh. Ông bà ta quan niệm, khi “bị Then”, có thể là do bản thân đã vô tình phạm phải điều gì đó kiêng kỵ, cần phải xem xét lại hành vi, lời nói của mình.
Biểu hiện của “Then”
“Then” thường biểu hiện qua những điều xui xẻo, rắc rối bất ngờ ập đến, đặc biệt là trong vấn đề ăn uống. Chẳng hạn như:
- Đang ăn thì bị hóc, nghẹn, ho sặc sụa.
- Bỗng dưng cảm thấy đau bụng, khó tiêu sau khi ăn.
- Thức ăn bỗng dưng có vị lạ, khó ăn.
Cách hóa giải “Then”
Theo các nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, để hóa giải “Then”, người xưa thường thực hiện một số nghi thức tâm linh như:
- Cúng xin: Chuẩn bị một mâm cơm nhỏ với đầy đủ chén, đũa, khấn vái xin gia tiên, thần linh hoặc người đã khuất “tha lỗi” cho hành vi vô tình phạm úy.
- Ăn uống kiêng khem: Trong một khoảng thời gian nhất định, người “bị Then” sẽ ăn uống thanh đạm, tránh những món ăn cầu kỳ, xa hoa.
- Sống làm việc thiện: Tích đức, giúp đỡ mọi người xung quanh cũng là cách để “hóa giải” vận xui, mang lại may mắn.
cầu cúng hóa giải then
“Then” dưới góc nhìn khoa học
Dưới góc nhìn khoa học, “Then” chỉ là hiện tượng tâm lý, được hình thành từ những trải nghiệm, quan niệm của con người trong quá trình chung sống với tự nhiên và xã hội. Việc bị hóc, nghẹn khi ăn có thể do nhiều nguyên nhân khách quan như ăn quá nhanh, nhai không kỹ, thức ăn quá cứng,…
Tuy nhiên, không thể phủ nhận giá trị văn hóa mà “Then” mang lại. Nó thể hiện nét đẹp trong đời sống tâm linh, tín ngưỡng của người Việt, nhắc nhở con người sống biết điều, phải trái, hướng đến những điều tốt đẹp.
Kết luận
“Then là gì?” – Câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa, phản ánh đời sống tâm linh phong phú của người Việt. Dù cho đến nay, vẫn chưa có lời giải đáp thỏa đáng cho hiện tượng tâm linh này, nhưng rõ ràng, nó đã và đang tồn tại như một nét đẹp văn hóa, góp phần làm nên bản sắc riêng của dân tộc Việt.
Bạn có câu chuyện thú vị nào liên quan đến “Then” muốn chia sẻ? Hãy để lại bình luận bên dưới để cùng Lala thảo luận nhé!
Nếu bạn quan tâm đến các chủ đề văn hóa tâm linh khác, đừng quên ghé thăm chuyên mục Văn hóa Việt Nam trên website lalagi.edu.vn để khám phá thêm nhiều điều bổ ích nhé!
