Toà án nhân dân
Toà án nhân dân

Thi hành án là gì? Khi nào bản án không chỉ là tờ giấy?

Chắc hẳn bạn đã từng nghe câu “Lệnh vua thua lệ làng”, ý nói rằng đôi khi luật lệ, phán quyết từ chính quyền lại không được thực thi một cách nghiêm minh, nhất là ở những vùng sâu vùng xa. Vậy trong xã hội hiện đại, “lệ làng” có còn thắng “lệnh vua”? Liệu những phán quyết của tòa án có thực sự được đảm bảo thi hành? Câu trả lời nằm ở hệ thống thi hành án. Vậy Thi Hành án Là Gì? Hãy cùng lalagi.edu.vn tìm hiểu nhé!

Ý nghĩa của “Thi Hành Án”

“Thi hành án” là cụm từ nghe có vẻ khô khan, cứng nhắc, gợi liên tưởng đến những quyển luật dày cộp, những phiên tòa nghiêm minh. Nhưng ẩn chứa trong đó là cả một hệ thống pháp lý phức tạp, với mục tiêu cuối cùng là đảm bảo công bằng cho xã hội, cho “lệnh vua” luôn được thực thi.

Trong tâm thức người Việt, việc thi hành luật lệ, phán quyết luôn gắn liền với hình ảnh vị quan thanh liêm, công minh, “vừa tay ngai, vừa tay chuông”, không thiên vị,徇 tư tình. “Thiên bất dung gian”, những kẻ làm điều sai trái rồi cũng sẽ phải chịu sự trừng phạt của pháp luật.

Giải đáp: Thi hành án là gì?

Hiểu một cách đơn giản, thi hành án là quá trình áp dụng các biện pháp pháp lý để buộc người bị thi hành án thực hiện nghĩa vụ đã được xác định trong bản án, quyết định của tòa án, hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Nói cách khác, đây là giai đoạn biến “chữ trên giấy” thành hành động cụ thể, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức được pháp luật bảo vệ.

Toà án nhân dânToà án nhân dân

Các loại thi hành án phổ biến:

  • Thi hành án dân sự: Áp dụng đối với các vụ án tranh chấp dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại…
    Ví dụ: Buộc bên thua kiện phải bồi thường thiệt hại, trả nợ, giao tài sản…

  • Thi hành án hình sự: Áp dụng đối với các bản án, quyết định của tòa án về hình phạt tù, tử hình, cải tạo không giam giữ…
    Ví dụ: Bắt giam người bị kết án tù, tịch thu sung công quỹ nhà nước đối với tài sản bị kết án tịch thu…

  • Thi hành án hành chính: Áp dụng đối với các quyết định xử phạt vi phạm hành chính, cưỡng chế thi hành quyết định hành chính…
    Ví dụ: Buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép, nộp phạt vi phạm giao thông…

Vai trò của thi hành án:

Thi hành án đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ công lý, trật tự an toàn xã hội. Nó như “cán cân” cuối cùng, đảm bảo cho “lệnh vua” được thực thi một cách nghiêm minh, không có ngoại lệ, góp phần xây dựng một xã hội “sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.

Hình ảnh công lýHình ảnh công lý

Những tình huống thường gặp

Bạn có thể bắt gặp các trường hợp thi hành án trong cuộc sống hàng ngày, ví dụ như:

  • Chị Hoa thắng kiện vụ tranh chấp đất đai với người hàng xóm. Tuy nhiên, người hàng xóm không chịu giao lại phần đất theo bản án. Chị Hoa phải làm đơn yêu cầu cơ quan thi hành án can thiệp, cưỡng chế thi hành án.

  • Anh Bình vay tiền của bạn nhưng không chịu trả. Sau khi hòa giải không thành, bạn khởi kiện ra tòa. Tòa án xử anh Bình phải trả nợ cho bạn. Tuy nhiên, anh Bình chây ì không trả. Bạn phải làm đơn yêu cầu cơ quan thi hành án can thiệp.

Bạn cần làm gì khi bản án không được tự nguyện thi hành?

Đừng để “lệ làng” thắng “lệnh vua”! Nếu bạn là người được thi hành án nhưng người phải thi hành án không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ, hãy liên hệ với cơ quan thi hành án để được hướng dẫn và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Muốn tìm hiểu thêm?

Lalagi.edu.vn có rất nhiều bài viết thú vị khác về các chủ đề pháp luật, xã hội. Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết như: Cannibalism là gì?, Bác sĩ là gì?, Mycoplasma là gì?, Nursing là gì?, Thiên hạ là gì?

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thi hành án là gì. Hãy để lại bình luận bên dưới để chia sẻ ý kiến của bạn với lalagi.edu.vn nhé!