“Chuyện kể trăm năm cũng hết, lời hay ở miệng người đời lưu truyền”. Câu tục ngữ ấy đã khẳng định sức mạnh của ngôn từ, của câu chuyện. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi “Trần thuật” – cách thức kể chuyện ấy thực sự là gì chưa? Hãy cùng Lalagi.edu.vn lật giở từng trang sách, để khám phá thế giới đầy màu sắc của “trần thuật” nhé!
Trần Thuật – Khi Ngôn Từ Thổi Hồn Vào Câu Chuyện
1. Trần Thuật Là Gì? Ý Nghĩa Đa Chiều Của “Kể Chuyện”
Trong cuộc đời thường nhật, chúng ta gặp “trần thuật” ở khắp mọi nơi, từ lời bà kể chuyện cổ tích, cho đến bản tin thời sự buổi tối. Nói một cách dễ hiểu, “trần thuật” chính là cách thức người ta kể lại một câu chuyện, một sự kiện.
Nhưng “trần thuật” không chỉ đơn thuần là “kể”, mà còn là “tô vẽ”, là “thổi hồn” vào câu chuyện. Một câu chuyện có hấp dẫn hay không, phần lớn phụ thuộc vào cách thức “trần thuật” của người kể.
Nhà văn Nguyễn Du chẳng hạn, với ngòi bút tài hoa, đã “trần thuật” nỗi lòng của nàng Kiều trong “Truyện Kiều” một cách xúc động đến lòng người.
2. Các Yếu Tố Cấu Thành Nên “Trần Thuật”
Để hiểu rõ hơn về “trần thuật”, chúng ta cần “mổ xẻ” nó thành những yếu tố cấu thành:
- Người kể chuyện: Linh hồn của câu chuyện, có thể là tác giả, nhân vật hoặc một người quan sát giấu mặt. Giống như ông bụt hiện ra giữa câu chuyện cổ tích, người kể chuyện dẫn dắt ta vào thế giới của họ.
- Điểm nhìn trần thuật: Góc nhìn mà từ đó người kể chuyện quan sát và kể lại câu chuyện. Giống như việc bạn nhìn bức tranh từ góc độ nào, điểm nhìn trần thuật tạo nên những ấn tượng khác nhau về câu chuyện.
- Thứ tự kể: Câu chuyện có thể được kể theo trình tự thời gian hoặc đảo lộn, tùy thuộc vào ý đồ nghệ thuật của người kể.
- Ngôn ngữ trần thuật: Ngôn ngữ được sử dụng để kể chuyện, có thể là ngôn ngữ báo chí, ngôn ngữ nghệ thuật, hoặc ngôn ngữ hàng ngày.
Truyện Kiều
3. Phân Biệt Trần Thuật Trong Văn Học Và Các Lĩnh Vực Khác
Trong văn học, “trần thuật” đóng vai trò là “nhân vật chính”, là xương sống làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm.
Còn ở các lĩnh vực khác như báo chí, lịch sử, trần thuật lại chú trọng vào tính khách quan, trung thực với sự kiện.
4. Trần Thuật – Gương Chiếu Tâm Linh Người Việt
Người Việt vốn có truyền thống kể chuyện, từ những câu chuyện cổ tích đến những giai thoại lịch sử. “Trần thuật” đã ăn sâu vào tiềm thức của người Việt, trở thành một nét đẹp văn hóa đặc trưng.
Ông bà ta thường dạy “Lời chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Câu nói ấy chẳng phải đã nói lên sự tinh tế trong cách thức “trần thuật” của người Việt hay sao?
Khám Phá Thế Giới Trần Thuật Đa Dạng
“Trần thuật” là một khái niệm rộng lớn và phong phú. Để hiểu rõ hơn về “trần thuật”, bạn có thể tìm hiểu thêm về:
- Các loại trần thuật: Trần thuật theo thời gian, trần thuật không gian, trần thuật tâm lý,…
- Các trường phái trần thuật: Trần thuật hiện thực, trần thuật lãng mạn, trần thuật hiện đại,…
- Các tác phẩm văn học nổi tiếng với nghệ thuật trần thuật đặc sắc: “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng, “Số đỏ” của Vũ Trọng Phụng,…
Nghệ thuật trần thuật
Lời Kết: Hành Trình Khám Phá “Trần Thuật” Bất Tận
Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về “trần thuật là gì”. Hãy tiếp tục khám phá thế giới trần thuật phong phú qua các tác phẩm văn học, phim ảnh, và ngay cả trong cuộc sống hàng ngày của bạn.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về “điểm nhìn trần thuật là gì”? Hãy ghé thăm bài viết Điểm Nhìn Trần Thuật Là Gì để khám phá nhé!